احتمالا شنیده‌اید که شاید فرهنگ بد رانندگی در ایران وجود دارد. از همین رو در مقاله دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها این موضوع را باز خواهیم کرد. افزایش تصادفات رانندگی تا قبل از تعیین ضرب‌الاجل ساعت 9 شب (محدودیت تردد کرونایی) که به گفته پلیس ناشی از سرعت بالا و سبقت است، بار دیگر این نکته را یادآوری میکند که چرا ما ایرانی‌ها رانندگان خوبی نیستیم؟
طی هفت ماه ابتدایی امسال (1399 شمسی) 9417 نفر جان خود را در تصادفات رانندگی از دست داده‌اند که از این میزان، تنها 3 هزار و 481 کشته مربوط به بهار گذشته بوده است. آمار مرگ‌ومیر جاده‌ای نشان می‌دهد که این سبک از رانندگی، تنها محدود به شهرهای بزرگ نیست و کشته‌شدگان روستایی نیز رقم قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهند و شاید باید به جدیت دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها را بررسی کرد.
یکی از شاخص‌های جوامع توسعه‌یافته، قانون‌مندی و رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی است؛ اما کشورهای درحال‌توسعه، چندان مقید به قانون نیستند و با مسائل گسترده‌ای در این زمینه مواجه هستند؛ به‌عبارت‌دیگر، فارغ از کیفیت جاده‌ها، علائم و قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی مشابه با ایران، در سایر کشورهای غربی نیز وجود دارد و این فرهنگ است که سبک رانندگی و انضباط اجتماعی و پای‌بندی به قوانین را در جوامع مشخص میکند. از همین رو می‌توان گفت تا حدی فرهنگ بد رانندگی در ایران وجود دارد.
کالبدشکافی رانندگی بد ایرانی‌ها ؛ نشانه‌های خشونت در رانندگی
حال ذره‌بین را بر می‌داریم تا با بررسی علمی به دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها نگاهی بیندازیم. به گفته کارشناسان، دلیل عمده این سبک ناهنجار رانندگی، خشونت است؛ پدیده‌ای که در آن‌سوی مرزها، از آن به اسم Road Rage یا خشم جاده‌ای یاد می‌شود. خشونت در زمان رانندگی الزاماً به معنی حرکت تهاجمی و برخورد مستقیم نیست؛ هرگونه آزار و اذیت، ترساندن و تحریک‌کردن نیز می‌تواند به‌مثابه یک خشم جاده‌ای تلقی شود.
در دسته‌بندی این پدیده، موارد زیر عنوان شده است:
- بوق‌زدن‌های پی‌درپی و بی‌دلیل
- ترمزکردن ناگهانی، بی‌دلیل و بی‌علامت
- تغییر جهت ناگهانی خودرو بدون استفاده از راهنما یا رعایت حق تقدم
- تلاش برای ترساندن و منحرف‌کردن دیگر خودروها
- چراغ یا بوق‌زدن به‌منظور اعتراض یا آزار دیگر راننده‌ها
- حرکات مارپیچی خطرناک و متوالی
- حرکت با سرعت بسیار آرام جلوی خودروهای دیگر
- سبقت‌گرفتن از سمت راست با سرعت زیاد
- سبقت‌گرفتن با فاصله اندک
- فریادزدن، استفاده از کلمات توهین‌آمیز و تهدید راننده‌های دیگر
- مسابقه‌دادن با دیگر خودروها با هدف خودنمایی
ریشه‌های روانی خشونت در رانندگی
در این بخش از مقاله رانندگی بد ایرانی‌ها به بررسی ریشه‌های روانی می‌پردازیم. پس از اشاره به برخی از مهم‌ترین نشانه‌های خشونت جاده‌ای، حال زمان آن فرا رسیده است تا با برخی از ریشه‌های روانی چنین رفتارهای ناهنجاری آشنا شوید. بر اساس تحقیقات به‌عمل‌آمده، خلقیات رانندگان نقش مهمی در شکل‌گیری رانندگی غیرمسئولانه آن‌ها دارد. عواملی که اغلب از آن‌ها، به اسم ریشه‌های روانی یا شخصی نیز یاد می‌شود. این علائم می‌توان با نشانه‌های زیر بروز کند:
- ابتلا به بیماری‌های حاد روانی
- احساس برتری به دلیل برخورداری از خودروی گران‌قیمت
- احساس تبعیض نسبت به رانندگان پیر، بسیار جوان یا خانم‌ها
- احساس ناکامی در زندگی
- ارضای عقده خودکم‌بینی
- استفاده از مواد مخدر یا الکل که مغز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد
- اضطراب‌های ناشی از مشکلات روانی
- انتقام‌جویی از رانندگان خودروهای گران‌قیمت
- ترس (فوبیا) از مسائل واقعی یا غیرواقعی
- خواب‌آلودگی به‌خاطر خستگی یا استفاده از داروهای مختلف
- خودشیفتگی یا عقده خودبزرگ‌بینی
- درد شدید در اندام‌های مختلف بدن
با این حال، زمینه‌های بروز این دلایل نیز قابل‌بررسی است. صاحب‌نظران بر این باور هستند که علاوه بر دلایل روانی و شخصی، سیگنال‌های محیطی نیز می‌توانند عاملی برای آغاز یک خشونت در زمان رانندگی باشند. عوامل محیطی زمینه‌ساز خشم جاده‌ای، اغلب در دسته‌بندی‌های زیر تعریف می‌شوند:
- آلودگی‌های شدید صوتی یا محیطی
- ترافیک سنگین یا طولانی و آزاردهنده
- وضعیت آب‌وهوا به‌خصوص هوای گرم و شرجی
چگونه خشم خود را هنگام رانندگی کنترل کنیم؟
روانشناسان راه‌حل‌های ساده‌ای را برای جلوگیری از بروز خشونت هنگام رانندگی ارائه می‌کنند. اغلب این تکنیک‌ها علی‌رغم سادگی، ریشه‌ای عمیق در تحریک چاشنی خشونت دارند. در ادامه، با مهم‌ترین مهارت‌های جلوگیری یا کنترل این پدیده تلخ آشنا خواهید شد:
1. برای خودتان زمان بخرید
این مورد یکی از پرتکرارترین موارد در ایران هست و عصبانیت و کنترل نکردن زمان یکی از جدی‌ترین دلابل رانندگی بد ایرانی‌ها است. هر زمان احساس کردید شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که ممکن است وارد یک تنش روانی شوید، کمی از آن فضا دوری کنید. سعی کنید سر خودتان را با چیزی گرم کنید. اجازه بدهید آستانه عصبانیت‌تان بالاتر برود تا از این طریق، تصمیمات عجولانه به مرحله اجرا نرسد.
2. پشت فرمان آرام بنشینید
بسیاری از رانندگان شیفته نوع خاصی از گرفتن فرمان هستند؛ فرمی که خود نشان‌دهنده نوعی مبارزه‌طلبی است. آرام باشید و با راحت‌ترین حالت ممکن روی صندلی قرار بگیرید. عضلات‌تان را منقبض نکنید؛ بگذارید بدن در حالت عادی خود باشد. وقتی سفت و سخت پشت فرمان بنشینید، یعنی پیش‌زمینه تنش روانی را آماده کرده‌اید!
3. از آپشن‌های خودرو استفاده کنید
درصورتی‌که عموماً فرد ناآرام یا احتمالاً پرخاش‌گری هستید، سعی کنید قبل از برخورد با سیگنال‌های تنش‌زا، به‌لطف آپشن‌های خودرو از آن‌ها دوری کنید. به‌عنوان مثال، از کروزکنترل برای پیمایش اتوبان و مسیرهای طولانی استفاده کنید. اگر خودروی شما مجهز به گرم‌کن، سردکن یا ماساژور صندلی است، حتماً آن را روشن کنید. درصورتی‌که شرایط فراهم است، سانروف را باز کنید تا از هوای تازه نیز استفاده کرده باشید.
4. تکنیک‌های یوگا را به کار ببندید
خودروی خود را به یک جلسه ساده یوگا تبدیل کنید. صاف بنشینید و چند نفس عمیق بکشید. بعد از هر بار تنفس، چند ثانیه هوا را درون ریه‌ها نگه دارید. این کار را به‌تناوب انجام دهید تا سیستم عصبی شما بازیابی شود. پنجه‌های دست را باز و بسته کنید و سر انگشت اشاره را با انگشت شست فشار دهید.
5. به قانون احترام بگذارید
مطمئن باشید همه‌چیز از یک بی‌قانونی شروع می‌شود که تقصیر شما یا راننده‌ای دیگر باشد. به هر حال، سعی کنید خودتان شروع‌کننده تنش نباشید. احترام به قانون، برای بسیاری از افراد، نشانه رفتار رانندگان آماتور و مبتدی است. از این طرز فکر دوری کنید و مطابق با علائم راهنمایی و رانندگی رفتار کنید.
6. خودروی خود را تمیز نگه دارید
روانشناسان نسبت به تاثیر تمیزی خودرو بر سلامت روان اصرار فراوانی دارند. خودروی آراسته به‌ویژه با شیشه‌های بدون لک، علاوه بر این‌که شخصیت قدرت‌مند شما را نمایش می‌دهد، رانندگی را با آرامش‌خاطر بیشتری همراه میکند.
7. از مهلکه فرار کنید
تحت هر شرایطی، اگر درگیر یک خشم جاده‌ای شدید، سریعاً از موقعیت دوری کنید. این می‌تواند با یک کنارکشیدن و ایستادن ساده در حاشیه خیابان هم انجام شود. بگذارید خودرویی که شما را عصبی کرده است، دورتر شود. اگر هم شما خودتان وارد فاز ناآرامی شده باشید، این اقدام شما را آرام‌تر میکند.
8. سلامت بینایی خود را بررسی کنید
موارد بسیاری وجود دارند که رانندگان به دلیل مشکلات در بینایی، دچار خشم شده‌اند. این مشکل حتی می‌تواند بدون اطلاع نیز باشد. ندیدن یا دیردیدن خودروها یا علائم راهنمایی و رانندگی، آغازگر یک تنش بزرگ است.
9. خواب خوبی داشته باشید
کم‌خوابی نه فقط در رانندگی، بلکه در سبک زندگی و کار نیز تاثیر دارد. وقتی مغز شما استراحت کافی نداشته باشد، بی‌اندازه مستعد یک رفتار پرخطر و پرخاش‌گرانه خواهد بود.
10. گرسنگی نکشید
افراد متعددی وجود دارند که هنگام گرسنگی، عصبانی می‌شوند. کاهش قند خون به‌دلیل ضعف و گرسنگی می‌تواند سیستم عصبی را به سمت یک تصمیم ناهنجار و عجولانه بکشاند.
نتیجه‌گیری بررسی مقاله دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها
به انتهای مقاله دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها رسیدیم؛ در بسیاری از کشورهای پیشرفته، پروسه اخذ گواهینامه رانندگی، بسیار سخت و طولانی است. برخلاف ایران که طی چند مرحله آموزشی و دو آزمون شهری و آیین‌نامه‌ای فرد صلاحیت رانندگی را پیدا میکند، روند اخذ گواهینامه اغلب با تست‌های مختلف روانی بررسی می‌شود.
تمام نشانه‌ها و دلایل گفته‌شده، می‌توانند در افرادی شکل بگیرند که اساساً قصدی برای انجام رفتار هنجارشکن ندارند؛ اما در این میان، حساب رانندگان خشونت‌گرا جدا است؛ یعنی همان افرادی که عمداً به سمت خطر و خطرآفرینی می‌روند؛ بنابراین، آزمون‌های شخصیتی و تست‌های روانی می‌توانند از همان ابتدا افرادی را که برای جامعه مضر هستند، غربال کنند.
در انتها مطلب فرهنگ بد رانندگی در ایران و دلایل رانندگی بد ایرانی‌ها باید اعتراف کرد که جرائم رانندگی در ایران، چندان هم بازدارنده نیستند. عبور از یک چراغ‌قرمز می‌تواند چندین خودرو را با خطر مهلک روبه‌رو کند؛ ولی مبلغ نقدی این تخلف، فقط 200 هزار تومان است. درحالی‌که فارغ از هزینه‌های جانی، فقط تعویض چراغ یک خودرو به‌مراتب قیمتی بالاتر دارد. افزایش جرائم رانندگی به‌طوری‌که فرد خاطی را با یک دیوار روانی روبه‌رو کند، مؤثر خواهد بود.
بیشتر بخوانید
- آشنایی با اقدامات ضروری بعد از تصادف
- نکات و ترفندهای گرم‌کردن خودرو در زمستان
- نکات رانندگی در هوای بارانی
- نکات مهم رانندگی در برف و یخ با خودروهای دنده ای و اتوماتیک
- روش‌های تشخیص رنگ شدگی بدنه خودرو کارکرده چیست؟
- عواقب جبران‌ناپذیر رانندگی با باک خالی
عالی
سلام خیلی جامع و خوب، این نکته را هم اضافه کنم که اون شخصی که علنی بی قانونی میکند و در عین حال از بقیه طلب داره حرامزاده است، لازم به ذکر بود، با سپاس
بسیار عالی و کاربردی سپاس از شما