نه بحران نفتی سال 1973 و نه بحران اقتصادی سال 2008 در آمریکا، هیچ‌کدام به‌اندازه ویروس کرونا نتوانستند صنعت جهانی خودرو را به‌زانو دربیاورند. سال کابوس‌وار 2020 تمام شد و به‌نظر می‌رسد که شرکت‌های خودروسازی تا حدودی توانسته‌اند خود را با شرایط جدید وفق بدهند؛ ولی با این حال، کارشناسان نسبت به بهبود صنعت خودرو در سال تازه‌وارد 2021 تردیدهایی دارند.
شاید ویروس کرونا سایه شوم خودروسازان در سال 2020 بود؛ ولی تزلزل در بزرگان خودروسازی دنیا، پیش از آن آغاز شده بود. روند شتاب‌زده تولید خودروهای برقی، شرکت‌های ریز و درشت را برای ماندن در کورس رقابت وادار به سرمایه‌گذاری‌های کلان کرد. بخشی از این سرمایه‌گذاری‌ها، زیرساخت محکم شرکت‌ها را سست کرد و البته در بخشی دیگر نیز، با اخراج کارگران موجی از نارضایتی شکل گرفت. این در حالی است که این حجم از ورود نقدینگی به بخش تولید خودروهای برقی، هنوز نتوانسته است امپراتوری خودروهای بنزینی را مرعوب کند.
از اواخر سال 2019 که آرام‌آرام ویروس کرونا شیوع پیدا کرد، گویی شرکت‌های خودروسازی می‌دانستند که به‌زودی قرار است موجی از ضرر و زیان گریبان‌گیر آن‌ها شود. پیش‌بینی سود از سوی شرکت‌های بزرگ، کاهشی چشم‌گیر را تجربه می‌کرد تا به دنبال آن، ارزش سهام نیز نزولی شود. با آغاز سال 2020 و مسجل‌شدن پاندمی کرونا، مؤسسات تحقیقات اعلام کردند که میانگین فروش خودروسازان بزرگ دنیا به‌راحتی تا 30 درصد کاهش یافته است؛خودروسازانی که طی دهه‌ها هرگز خط تولید خود را خاموش نکرده بودند، اکنون از بیم مرگ‌ومیر بیشتر، حتی درب کارخانه را نیز بستند.
از سوی دیگر، حمایت همیشگی دولت‌ها از خودروسازان بزرگ به دلیل هزینه‌های سنگین مقابله با ویروس کرونا، به‌شدت کاهش پیدا کرد. این امر، تحقق برنامه‌های توسعه شرکت‌ها را زیر سؤال برد. حتی با بازگشایی کارخانه‌ها نیز خطوط تولید جانی برای ازسرگیری فعالیت نداشتند؛ چراکه چین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین قطعه‌سازان دنیا، به دلیل منشأ ویروس کرونا، هنوز به مرحله عادی‌سازی نرسیده بود. این در حالی است که این کشور که خود به‌تنهایی بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در دنیا به حساب می‌آید، به دلیل محدودیت‌های سخت‌گیرانه دولت از عرضه خودرو به سایر کشورها عاجز شده است.
شرکت‌هایی مانند جنرال‌موتورز، هوندا، نیسان، پژو و رنو بخش بزرگی از محصولات خود را در چین مونتاژ می‌کردند و درست در بزنگاه هزینه‌های کمرشکن توسعه خودروهای برقی، دست‌شان از محصولات بنزینی نیز کوتاه ماند. ووهان به‌عنوان منبع جهانی ویروس کرونا، میزبان کارخانه‌های بزرگ کیا و هیوندای بود که این دو کره‌ای، هفته‌ها مجبور به خاموش‌کردن خطوط تولید خود شده بودند.
جگوار و لندروور به‌عنوان دو برند انگلیسی سازنده خودروهای لوکس و اسپرت نیز، در خاک چین کارخانه‌های بزرگی دارند که در سال 2020، کرونا حجم تولید آن‌ها را با سقوطی چشم‌گیر مواجه کرد. در یک جمع‌بندی کلی، آلمان و فرانسه بیشترین میزان آسیب را از ویروس کرونا طی سال 2020 تجربه کردند. کرونا به صنایع خودروسازی آمریکا نیز به‌شدت آسیب زد؛ به طوری که تولید محصولات آمریکایی در این سال، کاهش 38.4 درصدی را ثبت کرد.
صنعت جهانی خودرو در سال 2020، این‌گونه به کار خود پایان داد.
چالش‌های بزرگان صنعت جهانی خودرو در سال 2021
دست‌یابی به واکسن کرونا نیز نتوانست افق خودروسازان بزرگ دنیا را بهبود ببخشد. حقیقت آن است که ویروس کرونا در بهترین سناریو، از شیوعی سرکش، به حالت کنترل‌شده درآمده است. تقاضای جهانی هم‌چنان نسبت به ادوار گذشته پایین‌تر است و این چیزی است که خودروسازان بزرگ را نگران می‌کند. با این حال، حتی در سال گذشته، یعنی در اوج وخامت اوضاع ویروس کرونا نیز، خودروسازان دست از نوآوری برنداشتند.
یکی از چالش‌های اصلی بزرگان خودروسازی دنیا در سال 2021، دوره سخت گذار از خودروهای بنزینی به محصولات برقی است. اگرچه ذهنیت عمومی نسبت به محصولات برقی کاملاً ملایم شده است، ولی هنوز بسیاری از زیرساخت‌ها در بازارهای بزرگی مانند آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی فراهم نیست. آن‌چه مسلم است، بهبود سامان اقتصادی خودروسازان جریان‌ساز در سال جاری است؛ اما این به‌منزله سودآوری مشابه سال‌های 2018 و 2019 نیست. خودروهای برقی درحال‌بلعیدن تمام ظرفیت‌ها و منابع هستند؛ درحالی‌که به نظر نمی‌رسد سال 2021 شاهد یک انقلاب در بحث تقاضای این مدل از محصولات باشیم.
کارشناسان، دورنمای صنعت جهانی خودرو را بیش از آن‌که حول محور تولید مدل‌های جدیدتر پیش‌بینی کنند، بیشتر با تمرکز روی فناوری‌های پیشرفته‌تر می‌بینند؛ به عبارت دیگر، بعد از یک شتاب سه‌ساله برای تولید بی‌ملاحظه خودروهای برقی، اکنون فرصت خوبی برای توسعه فناوری‌های مربوط به باتری و سیستم‌های شارژ است. اضافه‌کردن اسب‌بخار، تنها چاره موفقیت در این بازار پررقیب نیست؛ حالا معیار اصلی، میزان پیمایش است. برنده میدان، خودرویی است که با یک بار شارژ، مسافت بیشتری را می‌پیماید، نه خودرویی که قوی‌تر یا سریع‌تر است.
خبرهای خوب برای سال 2021
به نظر می‌رسد در سال 2021 میلادی، شاهد یک جهش خیره‌کننده در دنیای خودروهای خودران باشیم. اطلاعاتی در دست است که برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خودرویی در همکاری با برندهای موبایلی و کامپیوتری، درحال‌رسیدن به بالاترین سطح خودروهای خودران هستند؛ یعنی درواقع خودرویی که کاملاً بدون نیاز به نظارت راننده حرکت می‌کند. طبیعی است که در این میان، پیش از همه، نام تسلا مطرح می‌شود؛ ولی برخلاف تصور، کاندیدای اصلی رسیدن به این موفقیت چشم‌گیر، شرکت‌های عرضه‌کننده خدمات تاکسی‌های اینترنتی و اشتراکی هستند.
جمع‌بندی بررسی صنعت جهانی خودرو در سال 2021
به انتهای مقاله « صنعت جهانی خودرو در امسال (2021)» رسیدیم. از شواهد این‌گونه برمی‌آید که مکانیزم اقتصادی شرکت‌های بزرگ، آهسته‌آهسته به سمت ترمیم ارزش سهام خود در بورس می‌روند. این روند به این دلیل آهسته است که یک روند شتاب‌زده، می‌تواند موجب هراس دوباره سهام‌داران شود و حاشیه شکننده سودآوری را از بین ببرد. دست‌یابی به فناوری‌های جدید، بار دیگر کارخانه‌ها را با نیروهای جدید پُر خواهد کرد و این امر، از حیث فرصت‌های شغلی بی‌اندازه اهمیت دارد.
در یک دورنمای کلی صنعت جهانی خودرو در سال 2021، می‌توان سال 2021 را سال بهبود نسبی آثار زیان‌بار ویروس کرونا و کمبود شدید نقدینگی در شرکت‌های خودروسازی قلمداد کرد؛ البته نباید انتظار داشت که ضرر سنگینی که طی یک سال بر بدنه خودروسازان بزرگ وارد شد، در این مدت کوتاه بهبود یابد.
بیشتر بخوانید
