براساس اعلام آمار پلیس راهنمایی و رانندگی، افراد بسیاری هر ساله در اثر خطرات رانندگی در زمستان، جان خود را ازدست می‌دهند. یخ و برف مطمئناً سفر در زمستان را به یک چالش خطرناک تبدیل کرده‌است، به‌طوری‌که حفظ ایمنی در این فصل را به امری ضروری بدل ساخته است. بسته به جایی که شما زندگی می‌کنید(از نظر آب و هوا)، رانندگی در زمستان ممکن است رعایت هر نکته‌ای اعم‌از توجه به لاستیک‌های خودرو تا بررسی تیغه‌های برف پاک‌کن را بطلبد. در امتداد این موضوع، هوشیار بودن و توجه به برخی نکات برای امنیت رانندگی در زمستان بسیار مهم است.
نکات ایمنی رانندگی در برف و یخبندان زمستان
اگر می‌خواهید لیستی از نکات مربوط به رانندگی در زمستان را به همراه داشته باشید، چند اصول اساسی برای حفظ ایمنی در زیر ارائه شده‌اند:
از شرایط جاده و محیط اطراف خود آگاه باشید
اطلاع از شرایط جاده برای جلوگیری از تصادف یا بدتر شدن حوادث مهم است. کارشناسان قبول دارند که مطالعه سطح جاده و انتخاب مسیری که از ایجاد خطرات جلوگیری کند از اهمیت بالایی برخودار است. اگر در زمستان در زیر سایه کوه یا درختان بلند رانندگی کنید، ممکن است برخی قسمت‌های جاده که یخ زده است، قابل مشاهده نباشند. بنابراین مهم است که هنگام دیدن این موارد، سرعت خود را کم کرده و با احتیط رانندگی کنید. گاهی اوقات هوشمندانه‌ترین مسیر، راهی نیست که بقیه رانندگان همیشه از آن می‌گذرند!. کارشناسان می‌گویند: «خطرناک‌ترین شرایط رانندگی در زمستان، در زمانی است که جاده نزدیک به یخ‌زدگی یا کاملاً یخ‌زده است». حتی وقتی خورشید طلوع کرده و یخ را آب می‌کند، باز هم دچار مشکل می‌شوید، مگر این‌که لاستیک‌های خیلی خوبی داشته باشید. به هر روی، قبل از رانندگی، لازم است شرایط جاده و وضعیت آب‌وهوایی منطقه را از طریق پایگاه‌های خبررسانی و پیش‌بینی هوا جویا شوید.
نحوه کنترل خودرو و رانندگی در زمستان را فرا بگیرید
یک ماشین فقط سه کار اصلی انجام می‌دهد: شتاب می‌گیرد، در همه جهات پیش می‌رود(مستقیم، دنده عقب و چپ و راست) و ترمز می‌کند. به منظور به حداکثر رساندن عملکرد هر سه این کارها، فرض کنید در حال رانندگی در جاده‌ای یخ‌زده هستید، قبل از آن‌که به دور برسید(جاده به سمت راست یا چپ منحرف می‌شود)، ابتدا در یک خط مستقیم ترمز کنید، سپس بدون آن‌که پا را روی پدال گاز بفشارید، بگذارید خودرو دور را بهطورکامل طی کند تا به مسیر مستقیم برسد. وقتی چرخ‌ها صاف شدند، به خودرو شتاب دهید. این امر به این دلیل است که از شتاب یا ترمز بی‌موقع روی یک سطح لغزنده خودداری شود. داشتن نظم و انضباط در كنترل خودرو در مسیرهای متفاوت(جاده مستقیم یا انحراف به چپ یا راست) به راننده این امکان را می‌دهد كه بتواند به معنای واقعی از حداكثر كارآیی ماشین استفاده كند؛ حتی اگر این كارآیی محدود به جاده یخ‌زده و برفی باشد!. به‌طورکلی در شرایط زمستانی، رانندگان هرگز نباید با عجله مسیر خودرو را تغییر دهند. هربار که کاری را خیلی سریع انجام دهید، خود را در موقعیتی قرار می‌دهید که امکان دارد کنترل خودرو از دست‌تان خارج شود.
با سیستم کنترل کشش پایداری مقابله نکنید
به‌خوبی می‌دانید که سیستم کنترل پایداری الکترونیکی وسیله نقلیه(ESC) علاوه‌بر سنسورهای سرعت ABS، از حسگر زاویه فرمان، سنسور انحراف از مسیر و حسگر جی جانبی(G-sensor) نیز استفاده می‌کند. سیستم، اطلاعات را از این سنسورها گرفته و تصمیم می‌گیرد که چگونه و چه زمانی باید مداخله کند. درواقع، کنترل پایداری یک سیستم نگهداری مسیر است، به این معنا که از راننده و خودرو در جاده محافظت می‌کند. بنابراین سیستم کنترل پایداری، رانندگان را ترغیب می‌کند که نسبت به کنترل وسیله نقلیه بیشتر مراقب باشند. اگر ماشین شروع به سُر خوردن کند، سیستم ESC بلافاصله فرمان را قفل کرده تا خودرو حرکت جانبی نداشته باشد و از مسیر مستقیم خارج نشود. مانورهای شدید و ناگهانی باعث می‌شود سیستم فکر کند که می‌خواهید وسیله نقلیه را در جهت مخالف بچرخانید. به‌همین‌دلیل ESC مسیر ایمن‌تر را نشان می‌دهد و از حرکت فرمان جلوگیری می‌کند و چرخ‌ها را صاف نگه می‌دارد. اگر در برابر سیستم مقابله کنید و مدام فرمان را حرکت داده و پای خود را از روی پدال گاز برندارید، ESC به شما اجازه هیچ کدام از این کارها را نخواهد داد.
لاستیک زمستانی خریداری کنید
همه‌ی کارشناسان قبول دارند که داشتن لاستیک‌های زمستانی به حفظ ایمنی خودرو می‌افزاید. لاستیک‌های زمستانی اصطکات بیشتری را در جادههای خیس، برفی و یخ‌زدگی فراهم می‌کنند. به عبارتی، لاستیک‌های معمولی شاید برای فصول گرم مناسب باشند، ولی برای فصل زمستان انتخاب خوبی نیستند. لاستیک‌های زمستانی دارای عناصر طراحی خاصی برای کمک به عملکرد بهتر در شرایط زمستانی هستند. وجود سطوح آج‌دار بر روی لاستیک، مانند یک چسب قوی عمل می‌کنند. اگر هر زمستان لاستیک‌های خود را عوض کنید، می‌توانید تا 70 درصد از سُر خوردن و خطرات ناشی از این مورد جلوگیری کنید. با‌این‌حال، به‌دلیل نرم بودن سطح لاستیک‌های زمستانی، نمی‌توان از این تایرها در فصول گرم سال استفاده کنرد، زیرا استهلاک بالایی دارند و زود به زود سطح آج‌دار خود را ازدست می‌دهند.
از زنجیر چرخ استفاده کنید
اگر خرید لاستیک زمستانی را ضروری نمی‌بینید، حداقل می‌توانید از زنجیر چرخ برای رانندگی در زمستان استفاده کنید. با‌این‌حال، هنوز هم بیشتر مردم تا آخرین لحظه از استفاده از زنجیرچرخ مقاومت می‌کنند و بعدها که در برف گیر کردند، افسوس داشتن آن را می‌خورند. حتی در جادههای یخ‌زده نیز زنجیر چرخ باعث افزایش اصطکات بین لاستیک و سطح جاده می‌شود. به رانندگان توصیه می‌شود وقتی زنجیر چرخ را بسته‌اند، از کنار جاده به آرامی مسیر خود را ادامه دهند. همچنین یک نکته‌ای که نباید فراموش کرد این است که زنجیر چرخ باید شکل‌های X یا Z از خود بر روی مسیر به جای بگذارد. اگر شکل زنجیر بر روی جاده به صورت خط صافی بود، تایرها بیشتر تمایل به سُر خوردن در جاده دارند. ناگفته نماند که برای روزهای بارانی، باید از انداختن زنجیر چرخ خودداری کنید.
باک خودرو را از بنزین پُر کنید
برای رانندگی در زمستان ضروری است تا رانندگان باک خودروی خود را کاملاً پُر کنند. در مناطق پرجمعیت که هر پمپ بنزین کیلومترها با یکدیگر فاصله دارند، پُر کردن باک بنزین از اهمیت بالایی برخودار است. اما در ماه‌های سرد سال به دلایل آشکاری، خالی بودن باک خودرو کاری اشتباه است!. یک تصادف بد می‌تواند ساعت‌ها شما را در جاده‌ای دورافتاده پشت ترافیک نگه دارد. بنابراین احتمال این‌که به سرعت بنزین خود را ازدست بدهید و در جاده بمانید بسیار بالا است. حتی در روزهای سرد زمستان، پُر بودن باک خودرو به معنای روشن بودن بخاری و گرم نگه‌داشتن داخل ماشین است. بنابراین، تنها موضوعات ایمنی در نحوه رانندگی در فصل زمستان مطرح نیستند، بلکه شما باید جوانب دیگری را برای جلوگیری از به خطر افتادن سلامتی خود و اتلاف وقت در نظر بگیرید.
تعمیر و نگهداری خودرو را به تعویق نیاندازید
اگر خودرو از نظر مکانیکی در وضعیت خوبی قرار ندارد، مطمئناً در فصول سرد سال به مشکل خواهید خورد. به عنوان مثال، باتری در تابستان به سریع روشن شدن خودرو کمک می‌کند؛ اما اگر باتری در حال تمام شدن است، در زمستان به یک دردسر خسته‌کننده تبدیل می‌شود. بنابراین، منتظر نمانید تا باتری بهطورکامل تمام شود و خودرو شما را در سرمای زمستان در جاده تنها بگذارد؛ بلکه باتری جدید را سریعاً جایگزین کنید. همیشه سعی کنید شیشه‌های خودرو را تمیز نگه دارید و تیغه‌های برف پاک‌کن خود را درست قبل از زمستان، در صورت خرابی و بد کار کردن تعویض کنید. بسیاری از رانندگان، تمیز کردن چراغ‌های جلو خودروی خود را فراموش می‌کنند. اما تمیز کردن این چراغ‌ها در زمستان از هر زمانی دیگری مهمتر است. بنابراین قبل از حرکت، نخست محفظه شیشه‌ای چراغ‌های جلو را در بیاورید، سپس شروع به شستن و تمیز کردن آن‌ها کنید. چراغ‌های تمیز، کیفیت دید در شب را بالا می‌برند و شما را از خطرات آگاه می‌کنند. همچنین توصیه می‌شود که داخل رادیاتور خودرو را قبل از رانندگی در هوای سرد بررسی کنید. برای این کار، حتماً در داخل رادیاتور ماشین از ضد‌یخ یا هر مایع مخصوص دیگری استفاده کنید.
راهکار ایمنی دیگر برای رانندگی در زمستان
کنترل باد تایرها: هنگامی‌که در درجه حرارت بسیار پایین در حال رانندگی هستید، فشار هوا در لاستیک کم می‌شود. برای اطمینان از این‌که می‌توانید کنترل صحیح وسیله نقلیه خود را در طول رانندگی در زمستان حفظ کنید، توصیه می‌شود که باد لاستیک‌ها را به صورت هفتگی چک کنید.
کنترل سرعت خودرو: یکی از بهترین راه‌های ایمن ماندن در جادههای برفی و یخ‌زده این است که هرگز متوقف نشوید!، آهسته پیش بروید و سعی کنید سرعت ماشین را کنترل کنید. از گاز دادن زیاد در جاده خودداری کنند، زیرا این امر باعث عدم کنترل صحیح خودرو در انحراف مسیر می‌شود.
کنترل روغن موتور: از روغن موتور مناسب برای زمستان استفاده کنید. برخی از خودروها دارای روغن موتور مخصوص برای روزهای سرد هستند؛ این روغن به‌خوبی در هوای سرد در داخل موتور جریان می‌یابد. همچنین سطح روغن موتور خودروی خود را همیشه بررسی کنید.
رعایت زمان و فاصله: در حالت عادی، حداقل 3 تا 4 ثانیه نیاز است تا بدون برخورد با خودروی جلو متوقف شوید. هنگام رانندگی در برف یا یخ، این میزان باید به 6 تا 8 ثانیه افزایش یابد. کند شدن سرعت می‌تواند به خودرو شما در حین رانندگی بر روی یخ یا برف کمک کند که فاصله خود را حفظ کند. همچنین فاصله خودروی خود را با ماشین جلو به میزان دو برابر حالت معمول حفظ کنید.
از کنترل کروز استفاده نکنید: استفاده از کنترل کروز هنگام رانندگی در برف یا یخ می‌تواند به سرعت منجربه تصادف شود. در شرایط زمستانی، اگر خودروی شما دارای کنترل کروز است، آن را خاموش نگه دارید.
تعویض لنت‌های خراب: اگر لنت‌های جلو و عقب ساییده شده‌اند، زمان آن است که آن‌ها را تعویض کنید. به ویژه در جادههای یخ‌زده و برفی، سیستم ترمز باید کاملاً سالم باشد. همچنین سطح روغن ترمز را نیز چک کنید تا در زمان گرفتن ترمز، مشکلی برای خودرو ایجاد نشود.
گوش دادن به صدای جاده: تایرها هنگام رانندگی در برف و یخ، صداهای متفاوتی ایجاد می‌کنند که دلیل دیگری برای پایین نگه داشتن میزان سرعت و حفظ ایمنی در زمستان است. اگر ناگهان صدای بلند جاده متوقف شد، احتمالاً جاده برفی به جاده یخی تبدیل شده‌است.
کاهش حواس پرتی: تلفن خود را خاموش کرده یا صدای آن را قطع کنید و هرگز برای چک کردن آن، دست خود را از فرمان دور نکنید. همچنین رادیو را خاموش کنید. اطمینان حاصل کنید که کاملاً روی جاده و کنترل خودرو متمرکز هستید.
بررسی لوله اگزوز: قبل از رانندگی در زمستان، بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنید که لوله اگزوز خودرو از برف، یخ یا سایر بقایای آن پاک است. اگر اگزوز مسدود شده باشد، گاز مونوکسید کربن که بسیار کشنده است، وارد داخل کابین خودرو می‌شود.
پُر کردن مخزن شیشه‌شور: قبل از شروع به رانندگی، مخزن شیشه شور خودرو را پُر کنید تا در مواقع ضروری بتوانید بدون آن‌که از خودرو پیاده شوید، شیشه جلو ماشین را تمیز کنید. برای روزهای خیلی سرد، ممکن است آب مخزن شیشه‌شور یخ بزند و دید شما را محدود کند، برای این منظور می‌توانید به فکر تهیه مایع ضدیخ‌زدگی برای شیشه جلو باشید.
جمع‌بندی نکات رانندگی در زمستان
حتی برای با تجربه‌ترین رانندگان نیز رانندگی در جادههای برفی و پوشیده از یخ می‌تواند چالش برانگیز باشد. یخ و برف هر دو میزان اصطکاک لاستیک با جاده را کاهش می‌دهد و حرکت، هدایت و توقف خودرو را دشوار می‌کند. همچنین، ماه‌های زمستان بیشترین ساعات کم نوری(نور خورشید) و هوای مه‌آلود را به‌همراه دارد. به‌همین‌دلایل، اداره راهنمایی و رانندگی گزارش می‌دهد که 17 درصد از تصادفات وسایل نقلیه در شرایط رانندگی در زمستان رخ می‌دهند. با داشتن یک ماشین مجهز و مناسب و در نظر گرفتن نکات ایمنی، می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتر وارد جاده شوید.
بیشتر بخوانید
