تایرهای خودرو، جزو اقلام مصرفی وسیله نقلیه به شمار می‌روند که معمولا طی بازه‌های دو یا سه‌ساله، نیاز به تعویض پیدا می‌کنند؛ چراکه سطح لاستیک‌ها در اثر تماس مداوم با جاده، به‌تدریج دچار ساییدگی شده و از میزان آج و قابلیت چسبندگی آن‌ها کاسته می‌شود. هم‌چنین تایر به‌مرور زمان، قابلیت ارتجاعی اولیه را از دست می‌دهد؛ به نحوی که امکان ترکیدگی آن هنگام حرکت افزایش می‌یابد. ساییدگی یک‌پارچه تمام سطح لاستیک در طول زمان، نشان از عملکرد صحیح سیستم تعلیق و تنظیم‌بودن زاویه چرخ‌ها دارد؛ اما اگر مشاهده کردید که یک سمت تایر بیشتر از دیگر نواحی آن دچار سایش شده و حلقه‌ای نسبتا صاف‌تر روی قسمتی از سطح آج‌دار تایر ایجاد کرده است، باید بدانید که خودروی شما به پدیده لاستیکسابی یا لاستیک‌سایی دچار شده است. در ادامه، با مجله خودروی همراه مکانیک همراه باشید تا به بررسی علت لاستیک سایی خودرو و راه‌های تشخیص لاستیک سایی خودرو بپردازیم.
لاستیک سایی خودرو و راه‌های تشخیص آن
همان‌طور که اشاره شد، هرگاه بخشی از سطح بیرونی لاستیک به‌صورت یک حلقه یا نوار سراسری دور تایر به طرزی غیرعادی و نامطابق با سایر قسمت‌ها دچار سائیدگی شد، آن‌گاه می‌توان به‌راحتی تشخیص داد که خودرو از لاستیکسابی رنج می‌برد. راحت‌ترین شیوه تشخیص نیز همین بازرسی چشمی است که باید در بازه‌های زمانی نسبتا کوتاه انجام شود.
بنابراین، هرگاه متوجه شدید که آج یک ناحیه از دورتادور لاستیک بیشتر از سایر قسمت‌ها صاف شده، به‌گونه‌ای‌که انگار مدت‌زمان بیشتری با سطح جاده در تماس بوده است، باید فکری به حال رفع مشکل لاستیکسابی اتومبیل خود کنید.
علت لاستیک سایی خودرو چیست؟
اگر به طور کلی بخواهیم به این سوال پاسخ بدهیم، باید بگوییم که هرگاه زاویه لاستیک نسبت به سطح جاده از حالت استاندارد خارج شود یا تعادل وزنی تایرها ( اصطلاحا بالانس چرخ خودرو) از دست برود، باید منتظر بروز عیب لاستیکسابی بود.
از سوی دیگر، اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌تر به این مسئله نگاه کنیم، می‌توان دلایل زیر را به عنوان منشاء بروز لاستیک‌سایی در نظر گرفت:
تنظیم ناصحیح زاویه چرخ‌ها
زوایای چرخ‌ها نسبت به سطح زمین، باید در حالت استاندارد قرار بگیرند تا تمامی سطح بیرونی لاستیک به‌صورت یکنواخت با سطح جاده تماس داشته باشد و به‌مرور با یک روند ثابت ساییده شود. زوایای چرخ خودرو، معمولا به سه نوع کمبر، کستر و تئو دسته‌بندی می‌شوند که عدم تنظیم صحیح هرکدام از آن‌ها، موجب بروز عیب لاستیکسابی خواهد شد. در تصویر زیر، می‌توانید منظور از این سه نوع زاویه را مشاهده کنید:
بنابراین، هرگاه زاویه چرخ‌ها در هر یک از جهات فوق از حالت تعادل خارج شود، سطح تماس بخشی از لاستیک با زمین بیشتر می‌شود و در پی آن، ساییدگی افزون‌تری در این قسمت ظاهر خواهد شد که ما آن را با اصطلاح لاستیک‌سایی می‌شناسیم. در بسیاری از مواقع، می‌توان با انجام‌دادن فرایند ساده تنظیم فرمان توسط استاد جلوبندی‌کار، زاویه چرخهای جلو را به حالت استاندارد برگرداند و از لاستیکسابی و هزینه‌های متناظر با آن به‌راحتی جلوگیری کرد.
سیستم تعلیق معیوب
همان طور که می‌دانید، سیستم تعلیق یا همان مجموعه جلوبندی و فنربندی کل خودرو، به طور مستقیم با چرخ‌ها در ارتباط است. هرگاه بخش‌هایی از این سیستم نظیر میله‌های تعادل، بوش‌های ضربه‌گیر و سیبک و… دچار ایراد شوند، ممکن است بر فرایند چرخش یکنواخت تایرها لطمه وارد کنند و موجب ازبین‌رفتن تنظیم زاویه چرخ و بروز لرزش در لاستیک‌ها شوند. با این حساب، تایر خودرو از حالت متعادل خود خارج می‌شود و درنتیجه، سایش غیریکنواختی در بخش‌هایی از آن رخ خواهد داد؛ بنابراین، در صورت احساس هرگونه لرزش یا صدای نامتعارف از سمت سیستم تعلیق، حتما خودرو را به مراکز تعمیراتی و جلوبندی‌کاری منتقل کنید تا جهت رفع عیب اقدام شود.
بالانس ناصحیح چرخ‌ها
تایرهای هر خودرو، معمولا دارای وزن استانداری هستند که این وزن باید در تمام بخش‌های آن‌ها به‌صورت یکنواخت توزیع شود تا تایر هنگام چرخش، به‌صورت یک‌پارچه به حرکت درآید. اگر لاستیک خودرو از حالت تعادل یا بالانس خود خارج شود، هنگام حرکت و به‌ویژه حرکت با سرعت بالا، تایرها دچار لرزش می‌شوند و این لرزش، می‌تواند لاستیکسابی را به دنبال داشته باشد. خصوصا اگر حین حرکت با سرعت بالای ۱۱۰ کیلومتر احساس می‌کنید که تایرها دچار لرزش می‌شوند، حتما جهت انجام بالانس چرخ به تعمیرگاه‌های متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا لاستیک‌های گران‌قیمت خودرو را به این زودی‌ها از دست ندهید.
جمع‌بندی بررسی علت و تشخیص لاستیک سایی خودرو
لاستیک‌سایی خودرو یکی از ایراداتی است که می‌توان با اندکی دقت و بازرسی دوره‌ای چرخ‌ها، از آن پیش‌گیری کرد؛ به‌‌خصوص که قیمت بالای تایرها، سبب شده است تا هزینه‌های ناشی از این عیب بیش از پیش بالا برود. بنابراین، بهتر است ضمن بازرسی دوره‌ای تمام تایرها، در صورت بروز هرگونه ایراد در سیستم تعلیق یا هم‌چنین کشیده‌شدن خودرو حین حرکت در یک جاده صاف به سمت کناره‌های مسیر که ناشی از عدم تنظیم صحیح فرمان یا وجود عیب در بالانس چرخ‌ها یا سیستم تعلیق است، از بروز لاستیک‌سایی جلوگیری کنید و هزینه‌های تعویض زودهنگام تایرها را از لیست مخارج مالی خود دور نگه دارید.
بیشتر بخوانید
سلام لاستیک عقب پراید سمت شاگرد از داخل خورده میشه، اکسل هم عوض کردم نشد، میشه راهنمایی کنید
ممنون ازتوضیح لاستیک سایی خودرووراههای رفع آن بسیارمفیدبودموفق باشید.
سلام بسیار عالی و سپاس از ارائه مطالب مهم ، علمی و تجربی مفیدتان
با کدوم پول! مردم پول ندارن جلوبندیشونو بدن تعمیر ! الان تعمیر جلوبندی اتومبیلهای ایران خودرو تقریبا ۳ میلیون تومان میشه! طرف ۳ میلیون و پانصد کلا داره میگیره!
مفید بود.ممنون
مطلب خوبی بود ،البته دولت باید روی آموزش راننده ،آپاراتی ها و جلوبندی سازها هم نظارت اصولی داشته باشد .
بسیار عالی
ممنون از اطلاعات مفیدی که در اختیار کاربران قرار میدهید
سلام من یکی از چرخهای عقب
لاستیک ساییدگی دارد چکار کنم
لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام
من تو اینستاگرام یکی از همین شرکت های لوازم یدکی دیدم میگفت ممکنه دلیلش کمک فنرها باشه!
کمک فنر ها مشکل داشته باشه تعادل ماشین به هم میخوره واسه همین وزن ماشین رو چرخ ها نا مساوی میشه و یکی ازچرخ ها ساییده میشه اینجوری.
پیج خوبی دارن اسم دقیقشون یادم نیست
فکر کنم یدکیار بودن