دوربین خودرو، وسیلهای است که در چند سال اخیر، برای کنترل خارج و داخل کابین خودرو کاربرد دارد و استفاده از آن، میان افراد زیادی در سراسر دنیا عمومیت پیدا کرده است. در لیست آپشنها و امکانات رفاهی برخی از خودروها، انواع مختلف دوربین نیز دیده میشود. در این مقاله از مجله همراه مکانیک قصد داریم به این موضوع بپردازیم که دوربین خودرو چیست و انواع دوربین خودرو چه ویژگیهایی دارند. لطفا در ادامه با ما همراه باشید.
دوربین خودرو چیست؟
دوربین خودرو، دوربینی مانند سایر دوربینها است که دارای یک یا چند لنز برای ضبط تصاویر است. این دوربینها با توجه به نوع، ساختار و کاربرد خود در قسمتهای مختلفی از خودرو قابل نصب هستند. مالکان خودرو با توجه به ویژگیها و قابلیتی که از دوربین خودرو انتظار دارند، اقدام به خرید مدلهای مختلف آن میکنند. تفاوت دوربینهای خودرو، تنها در اندازه آنها نیست؛ بلکه امکانات و کاربردهای آنها نیز با هم تفاوتهای چشمگیری دارد. 
انواع دوربین خودرو
انواع مختلف دوربین خودرو به منظور ارتقای ایمنی، راحتی و کارایی رانندگان طراحی شدهاند. در زیر به معرفی انواع دوربینهای خودرو پرداختیم:
1. دوربین دنده عقب
این دوربینها برای کمک به راننده هنگام عقبروی خودرو طراحی شدهاند. معمولاً در قسمت عقب خودرو نصب میشوند و تصویری از پشت خودرو را به نمایش میگذارند. دوربینهای دنده عقب به راننده کمک میکنند تا از برخورد با موانع یا اشیاء پشت خودرو جلوگیری کند.
2. دوربین 360 درجه
دوربینهای 360 درجه، تصویری کامل از اطراف خودرو به راننده نمایش میدهند. این سیستم معمولاً شامل چندین دوربین است که در نقاط مختلف خودرو نصب شدهاند (جلو، عقب و طرفین) و تصاویر آنها به یکدیگر ترکیب میشود تا نمایی 360 درجه از محیط اطراف خودرو ایجاد کند. این نوع دوربینها بیشتر برای پارک کردن در فضاهای تنگ و رانندگی در شرایط شلوغ مفید هستند.
3. دوربین جلو (Dashcam)
دوربینهای داشبورد یا همان دوربینهای جلو، عمدتاً برای ثبت تصاویر از محیط جاده و اطراف خودرو در حال حرکت طراحی شدهاند. این دوربینها معمولاً بر روی شیشه جلوی خودرو نصب میشوند و برای ضبط اتفاقات جادهای، تصادفات یا حتی ثبت خاطرات رانندگی مورد استفاده قرار میگیرند.
4. دوربین ثبت اتفاقات (Event Data Recorder)
دوربینهای ثبت اتفاقات (یا EDR) برای ضبط لحظات مهم یا تصادفات در جاده طراحی شدهاند. این دوربینها معمولاً با سیستمهای دیگر خودرو مانند ترمز یا حسگرها ادغام میشوند و میتوانند اطلاعات دقیقی از لحظه وقوع تصادف یا تغییرات ناگهانی در شرایط جادهای را ضبط کنند.
5. دوربین نظارتی داخل خودرو
این دوربینها برای نظارت بر داخل خودرو استفاده میشوند و میتوانند رفتار راننده یا وضعیت سرنشینان را ثبت کنند. این نوع دوربینها به ویژه برای استفاده در خودروهای حمل و نقل عمومی یا خودروهای خصوصی که به دنبال افزایش ایمنی و نظارت بر رفتار راننده هستند، کاربرد دارند.
6. دوربین پلاک خوان (LPR)
دوربینهای پلاک خوان برای شناسایی و ثبت شماره پلاک خودروها طراحی شدهاند. این دوربینها معمولاً در خودروهای پلیس یا سیستمهای مدیریت پارکینگ و امنیت شهری مورد استفاده قرار میگیرند. دوربینهای LPR قادرند پلاک خودروها را از فاصله دور شناسایی کنند و برای ثبت ورود و خروج خودروها به مناطق خاص، استفاده شوند.
7. دوربین هشدار برخورد (Collision Warning Camera)
دوربینهای هشدار برخورد برای شناسایی موانع یا خودروهای موجود در جلو طراحی شدهاند. این دوربینها به همراه سیستمهای کمک راننده مانند سیستم ترمز اضطراری خودکار (AEB) کار میکنند و به راننده هشدار میدهند تا از برخورد با موانع جلوگیری شود. برخی مدلها حتی در صورت لزوم، به صورت خودکار سیستم ترمز را فعال میکنند.
8. دوربین ترمز اضطراری خودکار (AEB)
دوربینهای ترمز اضطراری خودکار با استفاده از حسگرهای تصویری، موانع و خودروهای جلویی را شناسایی کرده و در صورت لزوم سیستم ترمز خودرو را فعال میکنند. این دوربینها معمولاً به همراه سیستمهای پیشرفته ایمنی در خودروهای جدیدتر وجود دارند و هدف آنها کاهش تصادفات و افزایش ایمنی رانندگی است.
9. دوربین ثبت وضعیت جاده (Road Condition Camera)
این دوربینها معمولاً به همراه سیستمهای مدیریت وضعیت جاده نصب میشوند و به رانندگان کمک میکنند تا شرایط جادهای مانند لغزندگی، یخبندان یا چالهها را شناسایی کنند. این سیستمها میتوانند هشدارهایی را در خصوص شرایط خطرناک جادهای به راننده ارسال کنند.
10. دوربینهای کمک راننده پیشرفته (ADAS)
دوربینهای ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) سیستمهای کمک راننده پیشرفتهای هستند که در خودروهای مدرن به منظور بهبود ایمنی رانندگی نصب میشوند. این دوربینها قابلیتهای مختلفی نظیر شناسایی علائم جاده، هشدار تغییر مسیر، تشخیص عابر پیاده و کنترل سرعت را ارائه میدهند.
11. دوربین خودکار پارک (Autopark Camera)
دوربینهای خودکار پارک به رانندگان کمک میکنند تا خودرو را در فضاهای پارک تنگ بدون برخورد با موانع پارک کنند. این سیستمها از چندین دوربین و حسگر استفاده میکنند و میتوانند به طور خودکار کنترل خودرو را در حین پارک کردن انجام دهند.
کاربردها و قابلیتهای دوربین خودرو
دوربینهای خودرو امکانات و کاربردهای فراوانی دارند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:

ثبت وقایع جادهای
دوربینهای خودرو از قابلیت ضبط وقایع و تصاویر حین رانندگی برخوردار هستند. در صورت بروز تصادف، ارائه فیلم ضبطشده به پلیس، میتواند کمک زیادی به شناسایی مقصر کند.
جی سنسور- G-Sensor
این قابلیت در اکثر دوربینهای خودرو فعال است. زمانی که سنسور G موجود در دوربین خودرو، تصادف، ترمز اضطراری یا ضربه غیرمتعارفی را تشخیص دهد، عملیات ضبط را آغاز میکند. این قابلیت هنگام تصادفات یا اتفاقاتی که برای خودروی پارکشده میافتد، بسیار کاربردی است. در اغلب دوربینهایی که از این قابلیت برخوردار هستند، فیلم آن دوره زمانی به طور مستقل ذخیره میشود و به طور خودکار حذف نخواهد شد. چنین تصاویری برای تحقیقات تصادف بسیار مفید است.
پارکینگ مود – Parking Mode
دوربینهای مجهز به این سنسور، زمانی که خودرو در حالت پارک است، تصاویر 15ثانیهای ضبط میکنند. اگر سنسور خودرو در این فاصله حادثه و حرکتی خاصی را احساس نکند، دوربین فیلم جدید را ضبط و جایگزین فیلم قبلی میکند؛ اما درصورتیکه دوربین حین فیلمبرداری متوجه لرزش یا حرکتی شود، فیلمبرداری را قطع نمیکند و به ضبط تصاویر ادامه میدهد.
ثبت خاطرات سفر
بسیاری از جادهها مناظر بسیار زیبایی دارند که اغلب مسافران علاقه دارند تصاویر آن را برای خود به یادگار داشته باشند. دوربین خودرو انجام این کار را بهآسانی میسر کرده است و بهراحتی میتوانید از تمامی صحنههای اطراف خود در حین سفر تصویربرداری کنید.
دوربین دندهعقب خودرو
یکی از بهترین و مفیدترین قابلیتهای دوربین خودرو، دوربین دندهعقب است. در اکثر مدلهای دوربین خودرو، یک لنز کوچک نیز برای دندهعقب در نظر گرفته شده است. نصب لنز عقب برای دوربینهایی که صفحه نمایش دارند، امکانپذیر است؛ البته لنز دوربین عقب را در صورتی نیز میتوان نصب کرد که سیستم پخش خودرو مجهز به مانیتور باشد. در این حالت، یک لنز کوچک روی سپر خودرو نصب میشود که برق آن از چراغ دندهعقب تامین میشود. هر زمان که دنده خودرو در حالت عقب قرار بگیرد، این دوربین به صورت خودکار روشن میشود و فضای پشتی اتوموبیل را روی صفحه نمایش برای راننده نشان میدهد. این قابلیت برای پارک خودرو در مکانهایی که پارککردن سخت به نظر میرسد، بسیار کاربردی است.
ثبت وقایع داخل خودرو
با استفاده از این قابلیت و جاگذاری لنز دوربین در داخل خودرو، امکان ضبط تصاویر از داخل کابین خودرو فراهم میشود. این قابلیت، اکثرا برای خودروهای عمومی مثل تاکسیها یا خودروهای مخصوص تورهای مسافرتی کاربرد دارد.
ویژگیهای دوربین خودرو
حالا که با دوربین خودرو آشنا شدید، امکان دارد این سوال برای شما پیش بیاید که یک دوربین خودرو مناسب باید چه ویژگیهایی داشته باشد. در ادامه، با بعضی از این ویژگیها آشنا میشویم.
کیفیت ضبط ویدیو
با توجه به کاربرد اصلی این دوربینها که همان تصویربرداری است، کیفیت تصاویر ضبطشده اهمیت بسیاری در انتخاب نوع دوربین خودرو دارد. در نمونههای معمولی، غالبا کیفیت ضبط تصاویر به صورت HD است؛ اما نمونههای گرانقیمت از توانایی ضبط تصاویر Full HD یا 4K Ultra HD برخوردار هستند.
کارت حافظه
اهمیت ذخیرهسازی تصاویر، کمتر از ضبط آنها نیست؛ در نتیجه پشتیبانی از کارت حافظه با ظرفیت بالا یکی از مهمترین ویژگیهای یک دوربین خوب خودرو است. در نمونههای مدرنتر که بهتازگی وارد بازار شدهاند، امکان ضبط تصاویر در فضای ابری (Cloud) نیز وجود دارد.

ضبط صدا
این قابلیت در بسیاری از دوربینهای جدید خودرو وجود دارد که کاربر بنا به نیاز، بتواند صدای ویدئوی در حال ضبط را فعال یا غیر فعال کند.
زاویه دید لنز
یکی دیگراز ویژگیهای مهم یک دوربین خودرو، زاویه دید لنز دوربین است. هرچه این زاویه دید وسیعتر باشد، ناحیه ضبط بیشتری را پوشش میدهد. زاویه لنز اغلب دوربینها در بازه 120 تا 170 درجه است که هرچه این زاویه بیشتر باشد، طبیعتا مطلوبتر خواهد بود.
صفحه نمایش
ویژگی مهمی که نباید نادیده گرفته شود، برخورداری از صفحه نمایش است. تمامی دوربینهای خودرو این گزینه را ندارند و تنها برخی از آنها مجهز به صفحه نمایش هستند. صفحه نمایش دوربین خودرو مزایای زیادی دارد که مهمترین آنها، مشاهده تصاویر ضبطشده و استفاده برای دوربین دنده عقب خودرو است.
وای فای (Wifi)
دوربینهایی با این ویژگی، دارای نرمافزار اختصاصی هستند که با اتصال به وایفای، قابلیت ارسال اطلاعات و تصاویر ضبطشده به گوشی همراه را دارند. در بسیاری از موارد، با کمک این ویژگی، مشاهده آنلاین تصاویر امکانپذیر است و حتی تنظیمات دوربین نیز اغلب از طریق همین نرمافزار قابل تغییر است.
جیپیاس (GPS)
برخی از دوربینهای خودرو مجهز به جیپیاس هستند. مزیت داشتن جیپساس، ثبت مسیرهای طیشده توسط خودرو روی نقشه و نمایش مختصات جغرافیایی خودرو است.
نحوه نصب دوربین خودرو
نصب دوربین خودرو بسته به نوع دوربین و مدل آن میتواند متفاوت باشد، اما مراحل عمومی نصب به شرح زیر است:
-
انتخاب محل نصب:
ابتدا باید محلی مناسب برای نصب دوربین انتخاب کنید. برای دوربینهای دنده عقب، معمولاً در قسمت عقب خودرو (نزدیک به شماره پلاک) نصب میشوند. دوربینهای داشبورد معمولاً روی شیشه جلو یا در نزدیکی آینه خودرو قرار میگیرند. دوربینهای 360 درجه نیز باید در نقاط مختلف خودرو نصب شوند (جلو، عقب و طرفین). -
اتصال به برق خودرو:
بیشتر دوربینها نیاز به اتصال به برق خودرو دارند. برای نصب، معمولاً باید سیمکشی دوربین را به سیستم برق خودرو وصل کنید. برخی دوربینها به راحتی به درگاه USB یا آداپتور فندکی متصل میشوند، اما در مدلهای حرفهایتر ممکن است نیاز به نصب سیمکشی و استفاده از باتریهای جداگانه باشد. -
اتصال به نمایشگر:
دوربینهایی که به نمایشگر داخلی خودرو متصل میشوند، باید از طریق کابلهای مخصوص به نمایشگر یا سیستم ناوبری خودرو وصل شوند. برخی دوربینها از طریق وایفای یا بلوتوث به دستگاههای دیگر متصل میشوند. -
تنظیمات و تست:
پس از نصب، دوربین باید به درستی تنظیم شود. برای دوربینهای دنده عقب، زاویه تصویر باید به گونهای تنظیم شود که بهترین دید ممکن از پشت خودرو را نمایش دهد. همچنین برای دوربینهای داشبورد و ثبت اتفاقات، باید تنظیمات ضبط و ذخیرهسازی تصاویر را انجام دهید. پس از انجام تنظیمات، دوربین را تست کنید تا مطمئن شوید که به درستی کار میکند. -
نصب دوربینهای پیشرفته:
در صورت نصب دوربینهای پیشرفتهتر مانند سیستمهای 360 درجه یا ADAS، ممکن است نیاز به نصب سنسورها و دوربینهای متعدد در نقاط مختلف خودرو باشد که این کار معمولاً به مهارت بیشتری نیاز دارد و بهتر است توسط متخصص انجام شود.
نصب دوربین خودرو در صورت نیاز به مهارتهای فنی خاص بهتر است توسط یک تکنسین حرفهای انجام شود تا از عملکرد صحیح و ایمنی سیستم اطمینان حاصل شود.
سخن آخر
در این مقاله به معرفی انواع دوربینهای خودرو و کاربردهای آنها در بهبود ایمنی و راحتی رانندگان پرداختیک. همانطور که گفتیم دوربینهایی مانند دنده عقب، 360 درجه، داشبورد و سیستمهای پیشرفته کمک راننده (ADAS) نقش مهمی در کاهش تصادفات و افزایش کنترل رانندگی دارند. این فناوریها به طور چشمگیری به ارتقاء تجربه رانندگی و جلوگیری از حوادث کمک میکنند.
