خودروی کراس اوور چیست؟ + بهترین کراس اوورهای بازار ایران

کراس‌ اوورها در چند سال اخیر محبوبیت عجیب و غریبی در دنیا پیدا کرده‌اند و اکثر خودروسازان بزرگ، محصولاتی در این سگمنت را به بازار عرضه می‌کنند. با توجه به این که کراس اوور یک سگمنت نسبتاً جوان است؛ هنوز بسیاری از افراد با مفهوم دقیق خودروی کراس اوور آشنا نیستند و ممکن است این خودروها را با SUV ها اشتباه بگیرند.

به همین بهانه امروز به سراغ بررسی دقیق مفهوم ماشین کراس اوور و هم‌چنین تفاوت کراس اوور و SUV رفته‌ایم. در پایان هم به معرفی مختصر 10 تا از بهترین کراس اوورهای موجود در ایران پرداخته‌ایم. اگر شما هم تمایل دارید بیش‌تر با این قدبلندهای محبوب آشنا شوید؛ در ادامه با ما همراه باشید.

ماشین کراس اوور یعنی چی؟

یکی از معانی کلمه Crossover، «دورگه» است. خودروی کراس اوور هم دقیقاً خودروی دورگه‌ای است که از پیوند خودروهای سواری (سدان و هاچ‌بک) با خودروهای SUV به وجود آمده است. به کراس اوورها، خودروی CUV هم گفته می‌شود که مخفف عبارت Crossover Utility Vehicle است.

یک خودروی کراس اوور با توجه به ارتفاع نسبتاً زیاد از سطح زمین و درب صندوق بار یکپارچه با شیشه عقب، در ظاهر بسیار شبیه به خودروهای SUV است اما از پلت فرم مشابه خودروهای سواری استفاده می‌کند.

در خصوص ساختار پلت فرم کراس اوورها و تفاوت آن‌ها با ماشین‌های SUV در بخش‌های بعدی بیش‌تر توضیح خواهیم داد اما برای شناخت یک خودروی کراس اوور از روی ظاهر، می‌توانید المان‌هایی مثل ارتفاع بیش‌تر از سطح زمین نسبت به خودروهای سواری و بهره‌مندی از باربند تزئینی روی سقف (روف رک) را در نظر داشته باشید.

برخی از کراس اوورها هم از ضربه‌گیرهای پلاستیکی اطراف گلگیرها، زیر درب‌ها و زیر سپرها بهره می‌برند تا علاوه بر افزایش ابهت ظاهری، احتمال آسیب رسیدن به بدنه اصلی خودرو در معابر خارج جاده‌ای نیز کاهش یابد. 

نخستین خودروی کراس اوور دنیا، AMC ایگل بود که در سال 1980 به بازار آمد اما استفاده از لفظ «کراس اوور» از زمان معرفی نخستین نسل از تویوتا RAV4 در سال 1994 رایج شد. به عبارت دیگر می‌توانیم تویوتا راوفور را بنیان‌گذار سگمنت کراس اوور بدانیم.

خودروی کراس اوور کامپکت چیست؟

کلمه Compact به معنی «جمع و جور» است و خودروی کراس اوور کامپکت، کراس اووری است که ابعاد چندان بزرگی نداشته باشد. کراس اوورهای کامپکت معمولاً طولی کم‌تر از 4600 میلی‌متر دارند و همگی به صورت 5 نفره هستند. چرا که در این ابعاد امکان تعبیه ردیف سوم صندلی‌ها و 7 نفره شدن خودرو وجود ندارد.

اگر بخواهیم چند خودروی کراس اوور کامپکت معروف در بازار کشورمان را نام ببریم می‌توانیم به جک S5، هیوندای توسان و کیا اسپورتیج اشاره کنیم.

تعدادی از کراس اوورها هم در دسته کراس اوورهای ساب کامپکت قرار می‌گیرند. کراس اوورهای ساب کامپکت معمولاً طول کم‌تر از 4300 میلی‌متر دارند و همان خودروهایی هستند که در زبان عامیانه به آن‌ها «نیم شاسی» می‌گویند. از معروف‌ترین کراس اوورهای ساب کامپکت بازار کشورمان می‌توانیم به ام وی ام X22، سانگ یانگ تیوولی و پژو 2008 اشاره کنیم.

تفاوت کراس اوور و SUV چیست؟

یکی از مهم‌ترین نقاط ابهام افراد در خصوص کراس اوورها، تفاوت این خودروها با خودروهای شاسی بلند واقعی و در اصطلاح SUV است. به همین دلیل در ادامه به مهم‌ترین وجوه تفاوت خودروی کراس اوور با SUV خواهیم پرداخت.

تفاوت کراس اوور و SUV از نظر پلت فرم

یکی از مهم‌ترین وجوه تفاوت کراس اوور و SUV در ساختار پلت فرم این خودروها است. خودروهای SUV درست مثل خودروهای سنگین و نیمه سنگین، از ساختار شاسی مستقل از بدنه (Body On Frame) بهره می‌برند. دلیل استفاده از این ساختار، دستیابی به حداکثر استحکام برای تحمل فشار در مسیرهای آفرودی است.

در حالی که ساختار پلت فرم یک خودروی کراس اوور مشابه خودروهای سواری و از نوع شاسی یکپارچه با بدنه (مونوکوک) است. این ساختار از نظر تحمل فشار ضعیف‌تر از ساختار مستقل از بدنه است اما وزن کم‌تر و هزینه تولید به‌صرفه‌تری دارد و در نهایت سواری نرم‌تری را برای خودرو ایجاد می‌کند.

تفاوت کراس اوور و SUV از نظر سیستم انتقال قدرت

سیستم انتقال قدرت یک خودروی کراس اوور با یک SUV چند تفاوت عمده دارد. اولین تفاوت این است که همه خودروهای SUV از نوع دو دیفرانسیل هستند اما در خانواده کراس اوورها، هم نمونه‌های تک دیفرانسیل داریم و هم دو دیفرانسیل.

تفاوت دیگر در نحوه انتقال قدرت این خودروها است. اغلب کراس اوورهای دو دیفرانسیل در رانندگی‌های روزمره به صورت دیفرانسیل جلو هستند و تنها در صورت نیاز، محور عقب آن‌ها درگیر خواهد شد. در حالی که در خودروهای SUV معمولاً دیفرانسیل اصلی، دیفرانسیل عقب است.

اما مهم‌ترین تفاوت کراس اوور و SUV از نظر سیستم انتقال قدرت این است که خودروهای SUV از سیستم دیفرانسیل مرکزی و حالت‌های انتقال قدرت 4H (کمک سبک) و 4L (کمک سنگین) بهره می‌برند تا در انواع مسیرهای آفرودی سنگین کارایی داشته باشند.

در حالی یک خودروی کراس اوور دو دیفرانسیل فاقد این حالات است و تنها از یک حالت قفل دیفرانسیل بهره می‌برد. زمانی که این قفل دیفرانسیل فعال شود، نیرو به صورت تقریباً مساوی بین محورهای جلو و عقب تقسیم می‌شود تا خودرو از گیرکردن در بسترهایی مثل برف یا گل و لای رها شود.

مزایا و معایب کراس اوور چیست؟

در این بخش به مزایا و معایب یک ماشین کراس اوور در مقایسه با خودروهای سواری (هاچ‌بک و سدان) اشاره خواهیم کرد.

مزایای خودروی کراس اوور

• ابهت ظاهری بیش‌تر
• کابین و صندوق بار جادارتر
• توانایی آفرود نسبی
• بازار خرید و فروش داغ‌تر

معایب خودروی کراس اوور

• سواری خشک‌تر
• هندلینگ ضعیف‌تر
• مصرف سوخت بالاتر

بهترین کراس اوورهای موجود در ایران کدامند؟

بعد از آشنایی با خودروهای کراس اوور و تفاوت آن‌ها با SUV های آفرودی، نگاهی مختصر به 10 تا از بهترین کراس اوورهای ایران خواهیم داشت.  

1 – جک S5

جک S5 خودرویی است که موفق شد با نقاط قوتی مثل طراحی متناسب، پیشرانه پرقدرت و آپشن‌های معقول، نظر ایرانی‌ها را تا حدود زیادی در خصوص خودروهای چینی تغییر دهد. هرچند جک S5 امروز کمی قدیمی به نظر می‌رسد اما کماکان جزو محبوب‌ترین کراس اوورهای بازار ایران است.

2 – هیوندای سانتافه نسل سوم

نسل سوم هیوندای سانتافه که در مدل‌های 2014 تا 2018 به بازار کشور ما وارد شده است؛ نسبت به قیمتش قوای محرکه چندان بی نقصی ندارد. اما طراحی ظاهری زیبا، آپشن‌های کامل در نسخه‌های فول و سواری نسبتاً نرم، محبوبیت فوق‌العاده‌ای را برایش به ارمغان آورده است و تا سال‌ها از نظر ایرانی‌ها جزو بهترین خودروهای کراس اوور خواهد بود.

3 – فونیکس تیگو 8 پرو مکس

فونیکس تیگو 8 پرو مکس که به تازگی روی خط مونتاژ شرکت مدیران خودرو آمده، پس از سال‌ها طلسم عدم عرضه کراس اوورهای دو دیفرانسیل چینی در بازار ایران را شکسته است. تیگو 8 پرو مکس قیمت بسیار بالایی در بازار آزاد دارد اما بهره‌گیری از سیستم دو دیفرانسیل در کنار پیشرانه پرقدرت و آپشن‌های کامل، آن را به یک خودروی کراس اوور قابل احترام در بازار ایران تبدیل کرده است.

4 – کیا اسپورتیج نسل سوم

کیا اسپورتیج در تمام نسخه‌هایی که در بازار ایران حضور داشته، جزو کراس اوورهای محبوب بازار بوده است و به تازگی هم قرار است جدیدترین نسل آن توسط کوشا خودرو به ایران بیاید. اما کماکان پرفروش‌ترین نسل کیا اسپورتیج در بازار کشور ما، نسل سوم این خودرو (2011 – 2016) است که به لطف طراحی زیبا و جوان‌پسند، استهلاک پایین و آپشن‌های قابل قبول، لایق قرارگیری در لیست بهترین کراس اوورهای ایران خواهد بود.

5 – تویوتا RAV4

تویوتا راوفور که یکی از قدیمی‌ترین کراس اوورهای دنیا محسوب می‌شود، در بازار کشور ما هم طرفداران بسیاری دارد. هرچند تویوتا راوفور نسبت به رده قیمتی خود و رقبای کُره‌ای، آپشن‌های بسیار کم‌تری دارد اما از نظر کیفیت ساخت، استهلاک و هم‌چنین لذت رانندگی، در جایگاه بالاتری می‌ایستد.

6 – سانگ یانگ تیوولی

اگر بیش‌تر شیفته ظاهر کراس ‌اوورها هستید و یک کراس ‌اوور جمع و جور برای استفاده‌های روزمره می‌خواهید؛ سانگ یانگ تیوولی گزینه بسیار مناسبی است. این کراس ‌اوور ساب کامپکت کُره‌ای که در نسخه‌های بسیار متنوعی به صورت وارداتی و مونتاژی در بازار کشور ما موجود است؛ در رده قیمتی برخی رقبای چینی قرار می‌گیرد و ارزش خرید نسبتاً بالایی دارد.

7 – لکسوس NX

اگر یک خودروی کراس اوور می‌خواهید که المان‌های لوکس و اسپرت را با هم داشته باشد، لکسوس NX بهترین انتخاب است. لکسوس NX به لطف قوای فنی قابل اتکا، طراحی بسیار جذاب و آپشن‌های کامل، جزو اولین انتخاب‌های لوکس سواران ایرانی است.

8 – لکسوس RX 350 نسل سوم

لکسوس RX 350 هم مثل برادر کوچک‌ترش NX، در لیست بهترین کراس‌ اوورهای ایران قرار می‌گیرد. هرچند این کراس اوور متوسط، طراحی چندان به‌روزی ندارد؛ اما پیشرانه 6 سیلندر پرقدرت و سواری بسیار نرم آن باعث شده است تا با گذشت بیش از یک دهه از توقف عرضه به بازار، کماکان مورد توجه خریداران باشد.

9 – ب ام و X4

اگر خواهان یک خودروی کراس اوور با  طراحی متفاوت و لذت رانندگی عالی هستید، بایستی یک‌راست به سراغ ب ام و X4 بروید. ب ام و X4 جزو اسپرت‌ترین کراس اوورهای بازار کشور ما است و در بین جوانان متمول ایرانی طرفداران بسیار زیادی دارد. البته این خودرو هم مثل هر ب ام و دیگر، هزینه‌های نگهداری بالایی دارد.

10 – پورشه ماکان

اگر دینامیک رانندگی خودرویی مثل ب ام و X4 راضی‌تان نمی‌کند؛ می‌توانید به سراغ پورشه ماکان بروید. هرچند این کراس اوور کامپکت پورشه با قوای فنی پایه به بازار ایران آمده است اما لذت رانندگی بسیار خوبی دارد. این نکته در کنار ظاهر جذاب و کیفیت ساخت بسیار بالا، پورشه ماکان را به یکی از بهترین کراس اوورهای بازار ایران تبدیل کرده است. 

کلام پایانی

همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم، کراس اوورها این روزها خیابان‌های دنیا را تسخیر کرده‌اند و هر روز مدل جدیدی از آن‌ها توسط خودروسازان مختلف معرفی می‌شود. با توجه به این که آینده بازار خودرو دنیا در دستان کراس اوورها است؛ این سگمنت، گزینه بسیار مناسبی برای خرید خودرو محسوب می‌شود.

البته اگر قصد خرید خودروی کراس اوور را دارید؛ با توجه به تنوع بالای این سگمنت در بازار، بهتر است خوب تحقیق کنید و با کمک گرفتن از خدماتی مثل مشاوره خرید یا کارشناسی خودرو، بهترین گزینه ممکن را انتخاب کنید.