خودرو دارای قطعات بزرگ و کوچک زیادی است که هر کدام وظیفه خاصی بر عهده دارند. استپر موتور یکی از این قطعات است که با وجود کوچک بودن، وظایف بسیار مهمی بر عهده داشته و اطلاع از علائم و دلایل خرابی آن و همچنین شیوه نگهداری و تعمیر مناسب آن امری حیاتی بوده و خرابی یا عدم عملکرد صحیح آن، لذت رانندگی را از شما سلب خواهد نمود. پس با مجله تخصصی همراه مکانیک همراه باشید تا در مقاله ” علائم خرابی استپر موتور خودرو ” با این قطعه مهم بیشتر آشنا شویم.
استپر موتور چیست؟
استپر موتور (Stepper Motor) در حالت کلی یک موتور الکتریکی جریان مستقیم (DC) است که به صورت پله‌ای عمل می‌نماید. این موتور یک دور کامل (360 درجه) را به تعدادی پله مساوی تقسیم نموده و با توجه به تعداد پله‌ها، میزان دوارن را مشخص می‌نماید.
|
مطالعه مقالات زیر را از دست ندهید |
اما برویم سراغ استپر موتور خودرو؛ استپر موتور خودرو یا Idle Air Control Valve، یک استپر موتور است که بر روی دریچه انژکتور نصب می‌گردد و می‌توان گفت اصلی‌ترین وظیفه آن روشن نگه داشتن خودرو در دورهای آرام است. منظور از دورهای آرام در حالت زمانی است که راننده پدال گاز را فشار نمی‌دهد.
اجزای استپر موتور
اجزای استپر موتور عبارتند از:
- موتور الکتریکی
- فنر نگهدارنده
- بوش جداکننده
- شفت استپر موتور
- کلاهک
نحوه عملکرد استپر موتور
همانطور که عنوان شد استپر موتور بر روی دریچه انژکتور نصب می‌گردد. این قطعه توسط کامپیوتر خودرو یا همان ECU کنترل میشود. استپر موتور با حرکت روبه جلو و عقب، مقدار ورودی هوا را کنترل می‌نماید که این حرکت رو به جلو و عقب، به واسطه 4 ترانزیستور کنترل میشود.
کلیک کن و عضو کانال تلگرام همراه مکانیک شو تا فیلم‌های جذاب خودرو مورد نظرت رو ببینی
ECU با دریافت دمای موتور و سایر شرایط خودرو، فرمان لازم را به ترانزیستورها ارسال نموده و در نتیجه دریچه استپر موتور، باز و بسته می‌گردد. در واقع با افزایش دمای موتور، دریچه استپر موتور باز شده و پس از آنکه دمای موتور کاهش یافته و به حد نرمال رسید دوباره دریچه استپر موتور بسته میشود یا فرض کنید پا را از روی پدال گاز برداشته‌اید با این وجود، موتور نیاز به هوا دارد لذا در این هنگام دریچه استپر موتور باز میشود تا هوای مورد نیاز موتور تامین شود.
وظایف استپر موتور
همانطور که عنوان شد مهم‌ترین وظیفه استپر موتور، روشن نگه داشتن خودرو در دورهای آرام است؛ اما استپر موتور، وظایف دیگری نیز بر عهده دارد که در ادامه آمده است.
- ایجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن موتور: استپرموتور در این مواقع کار ساسات را نیز انجام می‌دهد بدین صورت که باید خودرو به هنگام سرد بودن با اولین استارت روشن شود و این کار نیز با تنظیم سوزن انجام می‌پذیرد.
- تنظیم دور موتور در زمان گرفتن بار اضافی از آن: به عنوان مثال هنگامی که در هوای گرم کولر خودرو را روشن می‌نمایید عملا در حال تحمیل بار اضافی به موتور هستید؛ در این هنگام باید دور موتور افزایش یابد تا پاسخگوی این بار اضافی باشد که استپر موتور این کار را انجام می‌دهد.
- تنظیم سوخت و هوا در دور پایین: منظور از دورهای پایین در خودرو معمولا دورهای بین 900 تا 1100 دور در دقیقه است و زمانیکه خودرو در حال پارک و یا موتور درجا و به صورت نرمال کار می‌کند؛ اتفاق می‌افتد. در این مواقع حجم هوای ورودی توسط استپر موتور تنظیم می‌گردد. در این مواقع چنانچه دور موتور خواهان افزایش بیش از 1100 دور در دقیقه کاهش بیش از 900 دور در دقیقه باشد؛ استپر موتور به ترتیب مبادرت به کاهش و افزایش سرعت می‌نماید.
کلیک کن تا بدون اتلاف وقت و پاسخ گویی به تلفن ماشینت رو بصورت سفارشی بفروشی
- تنظیم سرعت به هنگام تعویض دنده: به هنگام تعویض دنده، راننده به ناگاه پای خود را از روی گاز برمی‌دارد که در این مواقع استپر موتور با جلوگیری از بسته شدن سریع مسی هوا، سرعت را تنظیم می‌نماید. شایان ذکر است که این موضوع در سایر مواقع که راننده پای خود را به ناگهان از روی پدال ترمز بر می‌دارد اتفاق می‌افتد.
علائم خرابی استپر موتور
مهم‌ترین وظیفه استپر موتور، جلوگیری از خاموش شدن در دورهای پایین است به عبارتی سرعت موتور در این دورهای پایین توسط استپر موتور تنظیم می‌گردد لذا خرابی استپر موتور باید خود را در این دورها نشان دهد و به طور خاص هنگام درجا کردن موتور، دور موتور پایدار نبوده و مدام تغییر می‌نماید. خرابی استپر موتور با علائم دیگری نیز همراه است که ذیلا آمده است.
- افزایش دور موتور بلافاصله پس از روشن نمودن
- خاموش شدن خودرو با رها کردن پدال گاز
- کاهش دور موتور در بارهای اضافی نظیر روشن بودن کولر
- عدم پایداری دور موتور در هنگام کار درجا
- گاز خوردن بی‌دلیل خودرو پس از روشن شدن خودرو
- افزایش دور موتور با افزایش دمای موتور
تمامی موارد فوق مرتبط با نحوه عملکرد استپر موتور هستند چراکه دریچه استپر موتور به درستی باز و بسته نشده و در نتیجه، میزان هوای ورودی به موتور مختل شده و موارد فوق ظاهر خواهند شد.
شستن استپر موتور
برخی از علائمی که در بالا عنوان شد به دلیل کثیفی استپر موتور رخ می‌دهد. تمیز کردن استپر موتور کار چندان پیچیده‌ای نبوده و شما به تنهایی و بدون مراجعه به مکانیکی نیز می‌توانید آن را تمیز نمایید. بدین منظور به صورت ذیل عمل نمایید:
- خودرو را خاموش نموده و اجازه دهید که موتور به اندازه کافی خنک شود.
- محل استپر موتور را شناسایی نمایید که برای این کار می‌توانید از راهنمای خودرو استفاده نمایید.
- پیچ‌های مربوطه را باز نموده و سیم‌ها و سایر اتصالات را از موتور جدا کنید.
- استپر موتور را به دقت بشویید. برای این کار می‌توانید از گازوئیل و یا اسپری انژکتور استفاده نمایید.
- استپر موتور را با استفاده از هوای فشرده خشک کنید.
- دریچه استپر موتور را چک نموده و از باز و بسته شدن آن اطمینان حاصل کنید.
- استپر موتور را به محل خود بازگردانده، اتصالات سیم‌ها را برقرار نموده و پیچ‌ها را ببندید.
تنها با یک کلیک میتونی تا 30 دقیقه بعد خودروت رو با طرح فروش فوری همراه مکانیک به پول نقد تبدیل کنی
پس از شستن و نصب مجدد استپر موتور چند روزی رانندگی نمایید چنانچه علائم خرابی فوق‌الذکر، مشاهده نشد یعنی مشکل از کثیفی استپر موتور بوده است ولیکن چنانچه دوباره با علائم خرابی مواجه شدید یعنی اشکال از جای دیگری است و برای تعمیر آن و یافتن ریشه مشکل باید به یک مکانیک ماهر مراجعه نمایید.
مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید
سلام ماشین من سوزوکی ویتارا 1388 اتومات. است. برخی روزها وقتی که کمی ماشین راه می رود و دوباره می خواهد حرکت کند خاموش می شود چند بار این اتفاق تکرار می شود در حرکت آهسته نیز یکدفعه خاموش می شود و چند بار هم پس از روشن شدن دوباره در شروع حرکت خاموش می شود. آیا به استپر مربوط می شه ؟
دقیقا مشکل شما از استپر خودرو هستش باید تعویضش کنید و لطفا اگر مکانیکی برای خوش زبانی گفت اینو تمیزشم کنی درست میشه زیر بار نرید و عوضش کنید تا دچار مشکلات بعدی نشید حتی اگر هم خواستید تمیزش کنید فقط با دستگاه اینکار رو انجام بدید و با اسپری و سایر موارد کار رو انجام ندید