آیا خرید و فروش پلاک خودرو امکان‌پذیر است؟

هنوز هم بسیاری از افراد هستند که تمایل دارند بنا به دلایلی پلاک خودروی خود را بفروشند و یا پلاک یک خودروی دیگر را برای خود خریداری کنند. سؤال این است که آیا امکان چنین کاری وجود دارد؟ آیا خرید و فروش پلاک خودرو امکان‌پذیر است؟

گاهی ثروت و اشرافیت کار را به جایی می‌رساند که فلسفه «هدف وسیله را توجیه می‌کند» کاملاً ملموس می‌شود. رویای داشتن پلاک رند، یکی از فانتزی‌های برخی از افراد متمول جامعه است. پدیده‌ای رایج در شیخ‌نشین‌های حاشیه خلیج‌فارس که گاهی میلیون‌ها درهم برای خرید مثلاً پلاک شماره یک هزینه می‌کنند.

البته فقط حس تجمل‌گرایی نیست که تبدیل به بهانه خرید و فروش پلاک خودرو می‌شود. این روزها که شرایط فروش خودروسازان با دستورالعمل نداشتن پلاک فعال برگزار می‌شود، بعضاً مشتریانی پیدا می‌شوند که تمایل دارند، پلاک خودروی خود را به صورت صوری به فرد دیگری انتقال دهند.

در گذشته که طرح ترافیک بر مبنای پلاک زوج و فرد بود، برخی از رانندگان در تلاش بودند تا پلاکی دیگر را برای خودروی خود تهیه کنند که بتوانند از حداکثر این محدودیت استفاده کنند. حتی آن‌هایی که به اصطلاح پلاک رند دارند هم با اهداف اقتصادی می‌خواهند پلاک خود را به فروش برسانند. تمام این‌ها در حالی است که طبق قوانین پلیس راهنمایی و رانندگی نه تنها خرید و فروش پلاک خودرو غیرقانونی است بلکه عملاً چنین چیزی نیز شدنی نخواهد بود. این مورد را در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

پلاک خودرو مثل اثر انگشت

از اواخر دهه 70 شمسی، فرایند شماره‌گذاری خودروها سامان گرفت و به عبارتی سیستماتیک شد. یعنی همان ایامی که پلاک‌های موسوم به «لیزری» روی کار آمدند. آن روزها پلاک خودرو در سیستم پلیس مشخصات مالک، شهر و مدل خودرو را مشخص می‌کرد، اما مشکلی که در این میان مطرح می‌شد، بحث جابجایی پلاک‌ها و عدم امکان رصد و ثبت سوابق آن‌ها بود.

این چالش، پلیس را در بزنگاه‌های تخلف و سایر بزهکاری‌ها با مشکلاتی روبرو می‌کرد؛ بنابراین نیاز بود تا خودروها مجهز به یک پلاک راننده‌محور شوند. این بود که از ابتدای دهه 80 سری جدید پلاک خودروها موسوم به «پلاک ملی» روی کار آمد. این‌بار اوضاع به طرز ملموسی دستخوش تغییر شده بود.

پلاک خودرو مانند شماره شناسنامه افراد بود. شاید یک نفر می‌توانست چندین پلاک را داشته باشد ولی این فرد نمی‌توانست هیچ‌یک از پلاک‌های خود را به نفر دیگری واگذار کند. به همین دلیل است که سال‌ها پیش وقتی خودرویی خرید و فروش می‌کردیم، عملاً کاری با پلاک آن نداشتیم ولی این روزها چنین چیزی غیرممکن است.

همراه‌مکانیک؛ هم‌سفر باتجربه‌ی خرید خودروی شما!

[hm_buy_form_inline]

یک پلاک یا چند پلاک؟

قوانین تخصیص و تعویض پلاک چندان هم پیچیده نیستند. تنها چیزی که باید بدانید این است که شما در قامت خریدار یا فروشنده خودرو اجازه واگذاری یا کسب یک پلاک دیگر را نخواهید داشت. اجازه بدهید با چند مثال این ماجرا را بیشتر توضیح بدهیم.

فرض کنید شما فروشنده خودرو هستید و بعد از فروش خودرویتان هم تا مدتی خودروی دیگری نخواهید خرید. در این حالت با مراجعه به مراکز شماره‌گذاری، پلاک خودتان از روی خودرویی که فروخته‌اید برداشته شده و راهی انباره پلیس راهور می‌شود. شما در این حالت هیچ «پلاک فعالی» ندارید.

ولی در عین حال اگر فردای آن روز به عنوان یک خریدار خودرو وارد همین مرکز شماره‌گذاری شوید، پلیس به شما اجازه استفاده از یک پلاک جدید را نخواهد داد و باید از همان پلاکی که پیش‌تر انبار شده استفاده کنید.

حالا سؤال این است که اگر بخواهید یک خودروی دیگر بخرید، چه اتفاقی می‌افتد؟ در این حالت علاوه بر پلاک فعالی که روی خودروی اولی شما وجود دارد، پلیس یک پلاک فعال دیگر نیز به شما اعطا می‌کند.

حالت دیگر این است به عنوان مثال شما سه خودرو داشته‌اید و هر سه را فروخته‌اید و پلاک‌هایشان در انبار پلیس ماندگار شده‌اند. آن وقت اگر یک یا چند خودروی دیگر بخرید، این امکان را دارید که تعیین کنید کدام پلاک روی کدام خودرویتان نصب شود.

نظر پلیس درباره خرید و فروش پلاک خودرو

حتی قبل از اینکه قوانین مربوط به پلاک جدید خودروها ابلاغ شود، پلیس نسبت به رانندگی افراد با خودرو دیگری حساسیت نشان می‌داد. بنابراین طبیعی است که این نظارت روی پلاک راننده‌محور هم رعایت شود.

پلیس به صراحت می‌گوید زمانی که یک شماره پلاک به یک فرد اختصاص می‌یابد این شماره در سیستم به نام وی قفل می‌شود و حتی اگر این شماره بر روی خودرویی هم نصب نشود، در سامانه به نام این شخص خواهد ماند و هیچ سازوکاری برای انتقال و یا خرید و فروش پلاک خودروها وجود ندارد.

در واقع پلاک‌های ملی از ابتدای صدور تا انتها تنها یک مالک خواهند داشت و حتی در صورت فوت صاحب پلاک، این پلاک‌ها قابل انتقال به ورثه نیز نیست. اگر پلیس اذعان کرده است که در گذشته برخی از پیمانکاران شماره‌گذاری تخلفاتی انجام داده بودند ولی برای همگی آن‌ها پرونده قضایی صادر شده و اکنون هیچ فرایند از پیش تعیین‌شده به منظور چاپ پلاک رند به صورت سفارشی وجود ندارد.

کلام آخر

اگر وسوسه خرید پلاک خاص به سرتان زده است، خیلی خلاصه باید به شما بگوییم که این کار عملاً راه به جایی نمی‌برد. پس، فریب هیچ وعده و وعیدی را نخورید. شاید پلاکی که سودجویان به شما تحویل می‌دهند برای یک خودروی مملو از خلافی و مجرم بوده باشد.