تا سال‌ها پیش، نماد یک خودروی قدرت‌مند، پیشرانه حجیم آن بود. درواقع، هرقدر که بلوک موتور بزرگ‌تر، قدرت هم بیشتر؛ اما به‌مرور، با حضور فناوری‌های پرخوران مانند توربوشارژر و سوپرشارژر، توان بیشتری از موتورهای کم‌حجم حاصل شد. در ادامه، شاهد بودیم که سطح مهندسی خودرو به گونه‌ای بالا رفت که در حال حاضر، یک خودروی مدرن با پیشرانه 2لیتری توربو می‌تواند به اندازه خودرویی کلاسیک که در گذشته از قلبی 7لیتری برخوردار بود، نیرو تولید کند!
باید قبول کنیم که جدا از طراحی‌های آینده‌نگر و فناوری‌های هوشمند، هنوز هم محبوب‌ترین بخش یک خودرو، پیشرانه آن است. این بهانه خوبی برای پرداختن به یکی از جذابترین مطالب خودرویی، یعنی بررسی بزرگ‌ترین موتور خودروها در دنیا است؛ اما برای علاقه‌مندان، یک برنامه ویژه هم داریم. در ادامه، با لیست کوچک‌ترین موتورها نیز آشنا خواهید شد.
نکته‌ای که درباره این مطلب باید به آن توجه کنید، این است که در لیست زیر، موتورهای دست‌ساز و کارگاهی لحاظ نشده‌اند. این یعنی معیار استاندارد، خودروهای تولید انبوهی بوده است که در خیابان‌ها نیز دیده می‌شدند.
برای رعایت انصاف، بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین موتور خودروها را بر اساس تعداد سیلندرها تفکیک کرده‌ایم.
بزرگ‌ترین موتور خودروها
بررسی را با لیست بزرگ‌ترین موتورها شروع می‌کنیم:
مدل فعلی: بوگاتی شیرون
بله شکی نیست که بوگاتی در این لیست حضور دارد. در حال حاضر، حجیم‌ترین پیشرانه در یک خودروی تولیدی، مربوط به بوگاتی شیرون با حجم 8 لیتر است؛ یکی از پیچیده‌ترین موتورها در کل دنیا. شیرون این حجم را درون بلوک 16 سیلندر Wشکلی جای داده است که به‌راحتی می‌تواند 1479 اسب‌بخار نیرو و 1600 نیوتن‌متر گشتاور تولید کند.
سه‌سیلندر: کوئینیگزگ Gemara
اغلب می‌دانیم که پیشرانه‌های 2لیتری به‌صورت چهارسیلندر تولید می‌شوند؛ ولی در سال 2020، شرکت تولید کرد که این حجم درون بلوکی سه‌سیلندر قرار داشت. جمارا با حضور دو توربوشارژ می‌تواند 600 اسب‌بخار نیرو و 600 نیوتن‌متر گشتاور تولید کند. البته سوئدی‌ها به این قوای محرکه اکتفا نکرده‌اند. آنها با نصب سه موتور برقی دیگر، قدرت نهایی را به 1700 اسب‌بخار رسانده‌اند.
چهارسیلندر: تویوتا Mega Cruiser
بین سال‌های 1995 تا 2001، تویوتا شاسی‌بلندی نظامی تولید می‌کرد که درواقع، نسخه ژاپنی‌شده هامر H1 بود. یکی از اتفاقات جالب درباره این خودرو، پیشرانه 4.1 لیتری آن بود که درون بلوک چهارسیلندر جای گرفته بود. این قلب گازوئیل‌سوز، می‌توانست 153 اسب‌بخار نیرو و 383 نیوتن‌متر گشتاور فراهم کند. بد نیست بدانید مگا کروزر بیش از 2800 کیلوگرم وزن داشت.
پنج‌سیلندر: شورولت Colorado
پیشرانه‌های پنج سیلندر چندان برای خودروسازان بزرگ جذاب نیستند. عدم تقارن در آرایش سیلندرها باعث می‌شود که مهندسی زمان‌بندی آنها با چالش‌هایی روبرو شود؛ اما شورولت بین سال‌های 2007 تا 2012 نسخه‌ای از پیکاپ کلرادو را با این آرایش تولید می‌کرد که 3.7 لیتر حجم داشت؛ در حالی که تجربه نشان می‌دهد که اغلب خودروهای 5 سیلندر حجم موتوری 2.5 لیتری دارند. این وانت‌بار آمریکایی قدرتی 242 اسب‌بخاری فراهم می‌کرد.
شش‌سیلندر: پیرس-آرو Model 6-66
رکورددار این لیست، خودرویی بسیار قدیمی است. باورکردنی نیست که شرکت آمریکای Peerless بین سال‌های 1912 تا 1914 خودرویی تولید می‌کرد که در زمان خود، رکورددار حجم موتور هم بود. این محصول که 6-60 نام داشت، پیشرانه‌ای 13.5 لیتری را درون بلوکی شش‌سیلندر خطی جای داده بود. نباید تعجب کرد که این محصول فقط 60 اسب‌بخار نیرو داشت. البته با همین خروجی نیز، می‌توانست به سرعت 104 کیلومتر در ساعت دست پیدا کند.
هشت‌سیلندر: کادیلاک Eldorado
ترافیک حجم موتورهای سرسام‌آور، در آرایش محبوب خودروسازان آمریکایی بیداد می‌کند؛ ولی این کادیلاک الدورادو کلاسیک است که بین سال‌های 1970 تا 1976، رکورددار بوده است. این خودروی فوق‌لوکس، توانسته بود 8.2 لیتر را در 8 سیلندر ارائه دهد. دست‌یابی به این حجم باورنکردنی، قدرت عالی 400 اسب‌بخاری را نیز برای این خودرو به ارمغان آورده بود. این پیشرانه، سرانجام جای خود را به یک نمونه 7 لیتری داد.
ده‌سیلندر: دوج Viper
پادشاه هیولاهای 10 سیلندر هم این‌جا است: دوج وایپر؛ افعی زیبای دنیای سوپراسپرت‌ها. این‌که دوج چطور توانسته بود بین سال‌های 2013 تا 2017 معادل 8.4 لیتر را درون ساختاری 10سیلندری بگنجاند، واقعاً حیرت‌انگیز است. وایپر بدون استفاده از توربوشارژر یا سوپرشارژر، می‌توانست 640 اسب‌بخار نیرو تولید کند؛ به همین دلیل است که شتاب صفرتاصد آن، 3.5 ثانیه و سرعت نهایی‌اش 335 کیلومتر در ساعت اعلام شده است!
دوازده‌سیلندر: هیسپانو-سویزا J12
حرفه‌ای‌های دنیای خودرو، این اواخر اسم شرکت Hispano-Suiza را بیشتر شنیده‌اند. خودروساز اسپانیایی که با سوپراسپرت برقی جدید خود یعنی Carmen، می‌خواهد به جنگ غول‌های آلمانی برود؛ اما عمده شهرت هیسپانو-سویزا، مربوط به مدل J12 است که بین سال‌های 1935 تا 1938 تولید می‌شد. این خودروی عجیب، توانسته بود 11.3 لیتر حجم را درون یک بلوک دوازده‌سیلندر جای دهد. خروجی مدل فوق نیز، 250 اسب‌بخار بود که البته با توجه به حجم و آرایش سیلندرها، عدد دندان‌گیری به حساب نمی‌آید.
کوچک‌ترین موتور خودروها
حال به بخش فانتزی کوچک‌ترین یا به‌عبارتی، کم‌حجم‌ترین پیشرانه‌ها می‌رسیم؛ البته همان قانون دسته‌بندی براساس تعداد سیلندرها رعایت شده است.
مدل فعلی: کاترهام سون 160
در حال حاضر، رکورددار کم‌ترین حجم پیشرانه در بین خودروهایی که هم‌چنان تولید می‌شوند، در اختیار اسپیدستر Caterham Seven انگلیسی با مدل 160 است. درون سینه این خودرو، پیشرانه‌ای 660 سی‌سی تعبیه شده است. این موتور را سوزوکی پیش‌تر روی خودروی ریزاندام K6A نصب می‌کرد.
مدل قدیمی: پیل P50
هنوز هم بسیاری باور نمی‌کنند که روزگاری چنین خودرویی واقعاً وجود داشته است. شرکت انگلیسی Peel، محصول فوق را بین سال‌های 1962 تا 1965 می‌ساخت. پیشرانه P50، فقط 49 سی‌سی حجم داشت. بد نیست بدانید قدرت این خودروی فانتزی، 4.2 اسب‌بخار بود که با این توان، می‌توانست به سرعت 61 کیلومتر در ساعت هم برسد. پیل P50 تنها 56 کیلوگرم وزن داشت.
دوسیلندر: هوندا N360
علی‌رغم تصور، پیشرانه‌های کم‌حجم محبوبیت فراوانی در بین محصولات ژاپنی داشته‌اند؛ مثلا هوندا N360، از 1967 تا 1972 در بازار بومی کشور خود، فروشی قابل‌توجه داشت. این خودرو با موتور 354 سی‌سی، رکورددار کم‌ترین حجم در آرایش 2سیلندر بود. مدل اولیه می‌توانست 31 اسب‌بخار نیرو تولید کند. هوندا بعدها حجم موتور مدل N360 را به 402 و درنهایت، به 598 سی‌سی ارتقا داد.
سه‌سیلندر: سوزوکی Fronte
خودرویی که تنها یک سال عمر کرد. فرونتی، محصول نه‌چندان موفق سوزوکی بود که در سال 1962 تولید شد و همان سال نیز به خاطره‌ها پیوست. موتور این خودرو، با آرایش سه‌سیلندر، فقط 356 سی‌سی حجم داشت. فرونتی با این قوای محرکه، می‌توانست 35 اسب‌بخار نیرو تولید کند. با این حال، به طرزی عجیب می‌توانست به سرعت 90 کیلومتر در ساعت دست پیدا کند. سوزوکی فوق، فقط 425 کیلوگرم وزن داشت.
چهارسیلندر: هوندا T360
حضور دوباره هوندا در این لیست، نشان می‌دهد که ژاپنی‌ها متخصص گنجاندن کم‌ترین حجم در بلوک پیشرانه‌ها هستند؛ چراکه این شرکت بین سال‌های 1963 تا 1967 محصولی تولید می‌کرد که علی‌رغم چهارسیلندربودن پیشرانه، حجمی 356 سی‌سی داشت. شاید جالب باشد بدانید وانت T360، اولین خودروی تاریخ هوندا به حساب می‌آید.
پنج‌سیلندر: آئودی 100
کم‌لطفی خودروسازان در بحث حجم پیشرانه، به آئودی هم سرایت کرده بود. این شرکت بین سال‌های 1980 تا 1982، مدلی موسوم به 100 را می‌ساخت که با وجود پیشرانه 5سیلندر، فقط 1.9 لیتر حجم داشت. البته آن روزها سدانی که می‌توانست 113 اسب‌بخار نیرو تولید کند، محصولی قدرت‌مند به حساب می‌آمد. یکی از نکات جالب آئودی 100، جعبه‌دنده اتوماتیک آن بود که از فولکس‌واگن به ارث رسیده بود.
شش‌سیلندر: میتسوبیشی Mirage
هاچ‌بک آشنای میتسوبیشی در ایران، بین سال‌های 1992 تا 1994 رکورددار کم‌ترین حجم در آرایش 6سیلندر بود. میراژ در این مدل، حجمی 1.6 لیتری را فراهم کرده بود. ماجرا وقتی جالب‌تر می‌شود که می‌فهمیم آرایش موتور فوق، به صورت V6، یعنی شش‌سیلندر Vشکل بوده است.
هشت‌سیلندر: فراری 208 GT4
سال 1975، یکی از عجیب‌ترین خودروهای فراری تولید شد. محصولی به اسم 208 GT4 که علی‌رغم پیشرانه 8سیلندر، فقط 2 لیتر حجم داشت. این اسپرت عجیب، می‌توانست 170 اسب‌بخار نیرو نیز تولید کند. با این خروجی و البته درنظرگرفتن مهندسی سطح بالا، رسیدن به سرعت نهایی 220 کیلومتر در ساعت، طبیعی است. فراری درمجموع، 840 دستگاه از این خودرو تولید کرد.
ده‌سیلندر: لکسوس LFA
تنها سوپراسپرت تاریخ لکسوس، یک رکورددار به‌تمام‌معنا است. این ژاپنی، بین سال‌های 2010 تا 2012 محصولی به اسم LFA تولید می‌کرد که مجهز به پیشرانه ده‌سیلندر Vشکل بود؛ اما فقط 4.8 لیتر فضا برای سوخت داشت. با این حال، خودروی فوق می‌توانست 553 اسب‌بخار نیرو تولید کند. این ژاپنی خوش‌صدا و جذاب، می‌توانست به سرعت نهایی 322 کیلومتر در ساعت نیز دست پیدا کند.
دوازده‌سیلندر: فراری 166 Inter
عجیب‌ترین رکورددار این بخش، باز هم فراری است. خودروی 166 Inter ایتالیایی‌ها که بین سال‌های 1948 تا 1950 تولید می‌شد، با وجود یک قلب 12سیلندر، حجم موتوری 2لیتری را ثبت کرده بود؛ اگرچه نباید از این نکته غافل شد که فراری فوق اولین خودروی GT در تاریخ شرکت به حساب می‌آید. فراری فوق با قدرت 90 اسب‌بخاری، سرعت نهایی 150 کیلومتر در ساعت را ثبت کرده بود.
بیشتر بخوانید
