روغن کم کردن موتور نشانه چیست و چرا موتور روغن کم می‌کند؟

خودروها از قطعات مکانیکی فراوانی تشکیل شده‌اند و هرجا که صحبت از قطعات مکانیکی و متحرک باشد نمی‌توان اصطکاک را نادیده گرفت. اصطکاک بین قطعات باعث گرم شدن آن‌ها و در طولانی‌مدت باعث پیری، فرسودگی و از بین رفتن قطعات خواهد شد. از همین‌رو کمپانی‌های سازنده به فکر افتادند تا به نحوی این اصطکاک را تا حد ممکن کاهش دهند و نتیجه آن چیزی نبود جز استفاده از روانکارها و پس از آن روغن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین روانکارهای موجود، در موتور خودروها به‌کار گرفته شد.

یکی از مواردی که برای رانندگان و مالکان خودروها تا حدود زیادی نگران‌کننده است، کاهش روغن موتور است؛ چراکه از یک سو می‌تواند خرابی‌های بعدی را در پی داشته باشد و از سویی دیگر افزودن روغن جدید،مخصوصا در وضعیت کنونی اقتصادی، هزینه بالایی را می‌طلبد. در مقاله «روغن کم کردن موتور نشانه چیست و چرا موتور روغن کم می‌کند؟» پس از معرفی مختصری از روغن موتور، به دلایل اصلی کاهش روغن موتور می‌پردازیم. در ادامه با مجله همراه مکانیک همراه باشید.

روغن موتور چیست؟

به لحاظ علمی، روغن موتور ترکیبی از روغن‌های پایه و افزودنی‌هایی نظیر مواد ضد جوش، ضد زنگ، مواد ضد اکسید، مواد ضد کف، پایین‌آورنده نقطه ریزش و… است. روغن پایه معمولا از مواد معدنی یا نفت خام تولید شده و بسته به نوع روغن حدود 80 تا 95 درصد روغن موتور را تشکیل می‎‌دهد. همچنین روغن موتورها براساس فرایند تولید به سه دسته مینرال، سنتتیک و نیمه سنتتیک تقسیم‎‌بندی می‌شوند که از میان آن‌ها روغن موتور مینرال ساده‌ترین نوع بوده و روغن موتورهای سنتتیک و نیمه سنتتیک پیشرفته‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود.

وظایف روغن موتور

همان‌طور که عنوان شد مهم‌ترین وظیفه روغن موتور، روانکاری و کاهش اصطکاک بین قطعات موتور است، اما روغن موتور وظایف دیگری نیز برعهده دارند که اکثر افراد با آن‌ها آشنا نیستند. این وظایف عبارتند از:

• آب‌بندی: روغن موتور با ایجاد یک لایه نازک بین سیلندر و پیستون، مانع از نفوذ آب شده و درواقع به‌عنوان یک سیستم آب‌بندی عمل می‌کند.
• خنک‌کاری: دمای موتور ‌هنگام کار به‌شدت افزایش می‌یابد که این گرما باعث بالا رفتن دمای قطعات مختف می‌شود. روغن موتور تا حدودی به خنک‌کنندگی موتور نیز کمک می‌کند، به‌ این صورت که گرمای بدنه موتور را جذب کرده و به دیواره خارجی موتور انتقال می‌دهد.

• تمیزکاری: در اثر تماس قطعات با یکدیگر و احتراق، ذرات معلقی به‌وجود می‌آید که رسوب می‌شود و  می‌تواند کثیفی موتور و قطعات آن را به‌وجود آورد. روغن این ذرات را جذب خود کرده و تحویل فیلتر روغن می‌دهد.
• جلوگیری از زنگ‌زدگی: یکی از افزودنی‌های روغن، مواد ضداکسید است که تا حدود زیادی مانع از زنگ‌زدگی قطعات فلزی می‌شود.
• ضربه‌گیری: قطعات متحرک در حین کار، ضرباتی را به یکدیگر وارد می‌کنند که روغن می‌تواند تا حدودی این ضربات را دفع کند.

دلایل کاهش روغن موتور

کاهش روغن موتور خودرو، برای بسیاری از رانندگان و مالکین خودرو امری نگران‌کننده است؛ در حالی‌که این قسمت از کاهش روغن خودرو، امری کاملا طبیعی بوده و اتفاقا حاکی از عملکرد موثر و مناسب روغن است. میزان کاهش مجاز روغن موتور به نوع خودرو شما بستگی دارد، اما در حالت کلی 2.1 تا 2.5 لیتر کاهش روغن در هر 1000 کیلومتر امری طبیعی است. البته باید بدانید که کاهش بیش از حد روغن می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد و باید به این موضوع بسیار دقت کنید و وسواس کافی در این زمینه به خرج دهید. عمده دلایل کاهش روغن موتور به شرح زیر است:

انتخاب روغن نامناسب: انتخاب روغن موتوری که مناسب خودرو باشد امری بسیار حیاتی بوده و بر عملکرد موتور بسیار تاثیرگذار است. چنانچه روغنی انتخاب کنید که ویژگی‌های فیزیکی آن متناسب با خودروی شما نباشد، علاوه‌بر کاهش راندمان موتور، شاهد کاهش روغن موتور نیز خواهید بود. یکی از مهم‌ترین خواص روغن، ویکسوزیته یا گرانروی است و زمانی‌که شما روغنی با ویسکوزیته پایین‌تر از توصیه سازنده استفاده می‌کنید عملا خود مسبب بسیاری از مشکلات در موتور خواهید بود.

سوختن روغن: معمولا مقداری از روغن از طریق جداره سیلندر وارد محفظه احتراق شده و در فرایند احتراق سوخته و از بین می‌رود. براساس محاسبات علمی می‌توان انتظار داشت حدود 150 سانتی‌متر مکعب روغن در هر 1000 کیلومتر، به‌دلیل احتراق کاهش یابد.

لازم به ذکر است که برای این موضوع عملا نمی‌توان کاری انجام داد و باید مقدار کاهش را جبران کرد. چنانچه میزان نفوذ روغن بیش از حد مجاز باشد یا به عبارتی موتور دچار روغن سوزی شود؛ دودی غلیظ از اگزوز خارج می‌شود.

شرایط رانندگی: رانندگی غیراستاندارد مشکلات فراوانی را با خود به‌همراه دارد و یکی از این مشکلات نیز کاهش بیش از حد روغن موتور است. به‌عنوان مثال چنانچه شما در اکثر مواقع با دور موتور بالا رانندگی می‌کنید، به آب‌بندها و واشرها فشار بسیار بالایی وارد شده و مصرف روغن نیز افزایش می‌یابد.

تبخیر روغن: تبخیر در مایعات امری گریزناپذیر بوده و روغن نیز از این قاعده مستثنی نیست، اما اگر دمای روغن بیش از حد مجاز باشد؛ میزان تبخیر نیز افزایش خواهد یافت.

نشتی روغن: نشتی روغن می‌تواند از کاسه نمد عقب میل‌لنگ، واشر فیلتر روغن، کاسه نمد گلویی دلکو و… رخ دهد که باید به دقت و توسط مکانیک باتجربه بررسی شود.

مشکلات آب‌بندی و سوپاپ‌ها: یکی دیگری از مواردی که ممکن است باعث کاهش روغن شود؛ مشکلات موجود در سیستم آب‌بندی و سوپاپ‌هاست که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.

چسبندگی سوپاپ‌ها و گاید:  چسبندگی سوپاپ‌ها نیز باعث کاهش بیش از حد روغن می‌شود که متاسفانه این مشکل به راحتی‌ قابل تشخیص نیست.  

فرسودگی رینگ پیستون: فرسودگی رینگ پیستون باعث نفوذ بیش از حد روغن به داخل سیلندر شده و در نتیجه احتراق، روغن نیز می‌سوزد و از بین می‌رود.

کیفیت پایین روغن: روغن با کیفیت پایین، علاوه‌بر عملکرد نامطلوب، می‌تواند موجب افزایش بیش از حد  معمول مصرف روغن نیز شود.

جمع بندی

به آخرین بخش از مقاله «روغن کم کردن موتور نشانه چیست و چرا موتور روغن کم می‌کند؟» رسیدیم. روغن موتور یکی از سیال‌های حیاتی در خودرو بوده و در مقام مقایسه شاید بتوان آن‌را همانند خون در بدن آدمی دانست؛ لذا به هنگام خرید روغن موتور، بسیار دقت نموده و سعی کنید خریدتان در درجه اول بر اساس توصیه‌های سازنده باشد و چنانچه به هر دلیلی این امر برایتان میسر نیست؛ قبل از خرید روغن از یک کارشناس با تجربه راهنمایی بخواهید تا از مشکلات احتمالی آینده جلوگیری به عمل آید.

مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید

رادیاتور ، تب بری برای تمام فصول

ترک بلوک سیلندر خودرو چیست

جعبه فیوز پراید و راهنمای وظیفه هر فیوز

عمر مفید خودروها در ایران و 10 گام اساسی برای افزایش عمر خودرو

متوسط کارکرد خودرو در یک سال چقدر است؟

همه چیز مورد ضد یخ خودرو، زمان مناسب و نحوه تعویض ضد یخ خودرو

بخاری خودرو و هر آنچه که در مورد نحوه کارکرد ، نگهداری و عیب یابی آن باید بدانید

واشر سر سیلندر ، قطعه ای ارزان ولی حساس

شرایط معاینه فنی خودرو

خلافی خودرو