کروز کنترل یا کنترل کننده سرعت و نحوه عملکرد آن موضوع این مقاله از سری مقالات مجله همراه مکانیک است که در ادامه قصد داریم تا بیشتر نحوه عملکرد این سیستم کمک راننده را برای شما مخاطبین عزیز ذکر کنیم.
امروزه با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، آپشن‌های متعددی به خودروها اضافه شده که کروز کنترل نیز یکی از تجهیزاتی است که در لیست امکانات رفاهی خودروهای امروزی به چشم می‌خورد. به‌واسطه عملکرد سیستم تثبیت‌کننده سرعت، این امکان برای راننده فراهم می‌شود تا در مسیرهای طولانی و جاده‌های صاف، سرعت خودروی خود را بر روی یک میزان ثابت تنظیم کرده و بدون استفاده از پدال گاز رانندگی راحت‌تری داشته باشد. سیستم کروزکنترل به‌صورت پیش‌فرض در خودروهای مدل بالا و جدید وجود دارد و در دیگر خودروها به‌صورت آپشنال ارائه می‌شود؛ البته برخی شرکت‌ها این سیستم را بر روی خودروی شما نصب می‌کنند که بسته به کیفیت، نوع سیستم و عملکرد کروز کنترل، قیمت آن‌ها با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
اجزای سیستم کروز کنترل
1.واحد فرمان (Command Module): این واحد متشکل از کلیدهایی است که بر روی خودرو تعبیه شده‌است و به راننده این امکان را می‌دهد تا سرعت خودرو را تثبیت، کم یا زیاد کرده و سیستم را روشن و خاموش کند.
2.واحد کنترل الکتریکی (ECU): این قسمت درواقع همان مغز فعال سیستم کروز کنترل است که وظیفه پردازش داده‌ها و اطلاعات را بر عهده دارد؛ ECU داده‌ها را از ورودی گرفته و پس از پردازش، فرمان‌های لازم را تولید و به سمت خروجی ارسال می‌کند.
3.عملگر کروز کنترل (Actuator): این واحد مانند پیاده‌نظام صف مقدم عمل کرده و با باز و بسته کردن دریچه گاز بر اساس فرمان‌های دریافتی، سرعت تعیین‌شده را تنظیم می‌کند.
انواع عملگرهای کروز کنترل
- عملگرهای خلاء (Vacuum)
- عملگرهای الکتریکی
- سیستمهای کروز کنترل بدون عملگر
کروز کنترل چگونه کار می‌کند؟
زمانی‌که راننده قصد دارد یک مسیر طولانی را طی کند، می‌تواند با روشن کردن سیستم کروز کنترل، سرعت را ثابت نگه دارد. هنگامی‌که این سیستم فعال است در مکان‌های سربالایی و سرآشیبی و زمان وزش بادهای شدید، سرعت تنظیم‌شده با سیستم کروز تغییر نخواهد کرد. این سیستم در سرعت‌های زیر 40 تا 50 کیلومتر کارایی مناسبی نداشته و فعال نمی‌شود.
بسته به شرکت سازنده و مدل خودرو، کروز کنترل در قسمت‌های مختلفی قرار دارد. در برخی از خودروها دکمه‌های کروز بر روی فرمان و در برخی از ماشین‌ها برروی دسته راهنما، دسته برف‌پاک‌کن یا به‌صورت دسته‌ای مجزا در کنار فرمان تعبیه شده‌است که دکمه‌های کروز بر روی آن قرار دارد. غیرفعال کردن سیستم کروزکنترل در خودروهای اتوماتیک با فشردن پدال ترمز و در خودروهای دنده‌ای با فشردن پدال کلاچ انجام می‌شود.
کروز کنترل دارای دکمه‌هایon/off ، set/accel، cost/decelerate، resume،cancle است؛ البته این دکمه‌ها بر اساس سازنده خودرو می‌توانند نام‌های متفاوتی داشته باشند.
دکمه on/off: همان‌طور که از نام این دکمه مشخص است وظیفه روشن و خاموش کردن کروز را برعهده دارد.
دکمه set/accel: دکمه‌ای است که برای ثابت نگه داشتن سرعت خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدین منظور ابتدا سرعت خودرو را به سرعت دلخواه برسانید؛ سپس با فشردن دکمه set، سرعت را ثابت نگه دارید. دکمهaccel که در بعضی از خودروها با علامت (+) نیز نشان داده می‌شود با هر بار فشردن آن، یک کیلومتر بر ساعت، به سرعت تنظیم‌شده خودرو اضافه می‌کند.
دکمه cost/decelerate: چنانچه قصد کاهش سرعت خودرو را داشتید می‌توانید از این دکمه استفاده کنید. این دکمه که در برخی خودروها با علامت (–) نیز نشان داده می‌شود با هر بار فشردن، سرعت خودرو را به اندازه یک کیلومتر بر ساعت کاهش می‌دهد.
دکمه resume: همان‌طور که گفته شد در خودروهای اتوماتیک با فشردن پدال ترمز و در خودروهای دنده‌ای با فشردن پدال کلاچ، سیستم کروز کنترل از مدار خارج می‌شود؛ با فشار دادن دکمه resume می‌توانید سیستم کروز را دوباره وارد مدار کنید. در این حالت خودرو بر اساس آخرین سرعت که در حافظه ذخیره شده است، بازیابی می‌شود.
دکمه cancel: این دکمه وظیفه غیرفعال کردن سیستم کروز کنترل را برعهده دارد و فقط در برخی از خودروها وجود دارد؛ چراکه فشار دادن پدال‌های ترمز و کلاچ نیز سیستم کروز را غیرفعال می‌کنند.
مزیت‌های استفاده از کروز کنترل
- کنترل دریچه گاز خودرو و صرفه‌جویی در مصرف سوخت
- ثابت نگه داشتن سرعت خودرو تنها با یک دکمه
- افزایش یا کاهش سرعت تنظیم‌شده تنها با استفاده از یک دکمه
- راحتی راننده در مسیرهای طولانی
- قابلیت نصب آسان بر روی خودروهای مختلف به غیر از برخی خودروهای خاص نظیر پراید!
کروز کنترل برای جاده‌ها و اتوبان‌های کم ترافیک و خلوت طراحی شده‌است؛ درواقع هنگامی‌که شما تمایل به رانندگی در مسیرهای طولانی با سرعت بالا را دارید، به دلایل امنیتی این سیستم مناسب رانندگی در سطح شهر نخواهد بود. در سراشیبی‌ها و سرازیری‌هایی که شیب آن بسیار تند باشد، سیستم کروز به صورت خودکار از مدار خارج می‌شود و در این هنگام راننده باید با استفاده از پدال گاز و ترمز، کنترل خودرو را در دست بگیرد، در نتیجه راننده خودرو با وجود سیستم کروز هم باید در حین رانندگی در کنترل ماشین دقت کافی را داشته باشد.
هرچند که استفاده از سیستم کروزکنترل رانندگی راحتی را برای شما به ارمغان می‌آورد، اما جهت افزایش ایمنی خود و سرنشینان از این سیستم در جاده‌های لغزنده، پرترافیک، جاده‌های پر پیچ و خم و جاده‌هایی که شیب آن بسیار زیاد است، استفاده نکنید.
سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر
در چند سال اخیر، سیستم کروز کنترل تطبیق‌پذیر (هوشمند) روانه بازار شده‌است که عمدتا بر روی خودروهای لوکس نصب می‌شوند. این سیستم با دارا بودن حسگرهای خاص، می‌تواند فاصله خود را با خودروها و موانع جلو اندازه بگیرد؛ فاصله ایمنی را حفظ کرده و با توجه به سرعت خودروی پیش رو، سرعت خود را به صورت اتوماتیک تنظیم کند و حتی در مواقعی که نیاز است، مسیر خودرو را تغییر دهد. برخلاف سیستمهای سنتی که در شهر توصیه نمی‌شود، کروزهای هوشمند در ترافیک‌های شهری نیز قابل استفاده است.
البته نباید چنین برداشت کرد که دیگر نیازی به توجه و دقت راننده نیست؛ چراکه در هوای نامناسب ممکن است کار سنسورهای تشخیص مختل شده و سیستم کروز کنترل اشتباه کند، پس همچنان در حین رانندگی، راننده باید تمرکز کافی را داشته باشد.
با توجه به سرعت خیره‌کننده رشد تکنولوژی در صنعت خودرو، در آینده‌ای نه چندان دور شاهد تولید خودروهای تمام اتوماتیک خواهیم بود، اما در حال حاضر با وجود سیستمهای کروزکنترل پیشرفته، کماکان راننده حرف اول و آخر در رانندگی را میزند و لذا باید تمامی حواس خود را بر روی رانندگی متمرکز کند و از وابستگی کاذب به این سیستم‌هایی نظیر کروز کنترل بپرهیزد.
مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید
با سلام
۲۰۷ صندوق دار دارم بعضی مواقع وقتی دکمه کروز رو فشار میدم کار نمیکنه و حتما ماشین باید خاموش و مجدد روشن بشه ک فعال بشه ممنون میشم راهنمایی بفرمایید مشکل از چی هستش؟ با تشکر
مشکل از ecu خودرو هستش ببرید براتون یه بررسی کنن درست میشه