یکی از آسیب‌هایی که برای موتورهای درونسوز می‌توان متصور شد، گرم شدن بیش از حد اجزای آن است و این امر نیز به دلیل، انفجاری است که در داخل موتور صورت می‌گیرد. گرما و دمای حاصل از این سوخت و ساز چنانچه به خوبی کنترل نشود می‌تواند خرابی‌های جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد؛ از همین روی، سیستم خنک‌کاری خودرو، یکی از حیاتی‌ترین سیستم‌های آن به شمار می‌رود.
کلیک کن و عضو کانال تلگرام همراه مکانیک شو تا فیلم‌های جذاب خودرو مورد نظرت رو ببینی
سیستم خنک‌کاری دارای اجزای متعددی است که یکی از آن‌ها رادیاتور بوده و شاید بتوان رادیاتور را قلب سیستم خنک‌کننده در نظر گرفت که در صورت معیوب بودن آن، عملکرد کل سیستم خنک‌کاری مختل می‌شود. کم شدن آب رادیاتور یکی از مشکلات شایع در بین خودروها است که در مقاله ” دلایل کم شدن آب رادیاتور ” از مجله همراه مکانیک بر آن هستیم تا نگاهی موشکافانه به این موضوع داشته باشیم.
فلسفه وجودی سیستم خنک‌کننده
موتورهای درونسوز بر اساس تبدیل انرژی شیمیایی سوخت به انرژی مکانیکی عمل می‌نمایند ولیکن با وجود پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای که در صنعت خودروسازی رخ داده است؛ بازده این واکنش بسیار پایین بوده و حدود 70 درصد انرژی نهفته در سوخت به گرما تبدیل می‌شود. این مقدار انرژی گرمایی تولیدی، در اولین گام باعث بالا رفتن دمای موتور و قطعات آن می‌گردد. بسیار واضح است که برای جلوگیری از تب بیش از حد موتور، باید به واسطه سیستمی این گرمای تولیدی گرفته شده و به محیط پیرامونی منتقل گردد.
|
مطالعه مقالات زیر را از دست ندهید |
مهم‌ترین دلیل وجود سیستم خنک‌کاری، کمک به خنک شدن موتور و رساندن دمای آن به دمای بهینه می‌باشد. اما منظور از دمای بهینه چیست؟ قطع به یقین بر این نکته واقف می‌باشید که موتور سرد نیز همانند موتور بیش از حد داغ‌شده، دارای مشکلاتی بوده و علاوه بر کاهش بازدهی موتور، میزان آلایندگی آن نیز افزایش خواهد یافت. از همین روی دمایی تحت عنوان دمای بهینه برای عملکرد موتور تعریف شده و این سیستم خنک‌کاری است که که به موتور کمک می‌نماید که هر چه سریعتر به دمای تعیین‌شده رسیده و عملکرد مناسبی داشته باشد.
اجزای سیستم خنک‌کاری
مهم‌ترین اجزای سیستم خنک‌کاری عبارتند از:
- رادیاتور: مخزنی از جنس مس و به صورت مشبک بوده و به خنک‌کاری آب کمک می‌نماید. رادیاتورها با توجه به ماهیت مشبک بودن خود در معرض هوای زیادی قرار داشته و همین امر تبادل حرارتی را سرعت میبخشد. رادیاتورها به دو دسته افقی و عمودی تقسیم‌بندی می‌شوند.
- فن: این تجهیز هوا را با فشار زیاد از روی رادیاتور عبور داده و به نحوی یک ابزار کمکی جهت خنک‌کاری آب رادیاتور به شمار می‌‌آید. شایان ذکر است که این فن‌ها انرژی مورد نیاز خود را یا از موتور و یا از الکتروموتور تعبیه‌شده در خودرو می‌گیرند.
- مجاری آب: عمل احتراق در داخل سیلندرها رخ داده و بیشترین گرما نیز در همین سیلندرها تولید می‌گردد. مجاری آب سیستم خنک‌کاری، در اطراف سیلندرها جای گرفته و گرمای حاصل از احتراق را به خود می‌گیرند.
- ترموستات: در مسیر برگشت آب از موتور به رادیاتور قرار داشته و مهم‌ترین وظیفه آن نیز ثابت نگه‌داشتن دمای موتور است.
کلیک کن تا بدون اتلاف وقت و پاسخ گویی به تلفن ماشینت رو بصورت سفارشی بفروشی
- واتر پمپ: همانطور که از اسم این تجهیز برمی‌آید وظیفه آن، پمپاژ آب به مجاری اطراف سیلندرها می‌باشد. واترپمپ انرژی خود را از طریق تسمه و از موتور دریافت می‌نماید.
- منبع انبساط: منبع انبساط مخزنی 2 لیتری است که در کنار رادیاتور نصب شده و چنانچه دمای موتور بیش از حد بالا رود؛ آب اضافی وارد آن می‌گردد.
دلایل کم شدن آب رادیاتور
هر گونه اختلالی در عملکرد سیستم خنک‌کاری می‌تواند عواقب بسیار وخیم و جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد که متاسفانه برخی از راننده‌ها، نسبت به این مساله، آگاهی کافی دارند. یکی از مواردی که می‌تواند عملکرد صحیح سیستم را تحت‌الشعاع خود قرار دهد، کم شدن آب رادیاتور است.
چنانچه آب رادیاتور کاهش یابد، موتور آنچنان که باید خنک شده و می‌تواند حتی منجر به سوختن سرسیلندرها نیز گردد که تعویض و تعمیرات آن، نیاز به صرف هزینه گزافی دارد. اما دلایل کم شدن آب رادیاتور چیست؟ مهم‌ترین دلایل کاهش آب رایاتور عبارتند از:
- سوراخ شدن رادیاتور
- وجود نشتی در اتصالات و لوله‌ها
- خراب شدن واترپمپ
- ورود آب به سیلندر
- نشت آب از منبع انبساط
- نداشتن ضدیخ و رسوب‌گیری موتور
- نشتی آب از بخاری
- نقص فنی ترموستات
- نشتی از در رادیاتور
- خرابی فن
اضافه کردن آب به رادیاتور
به هر دلیلی که آب رادیاتور خودروی شما کم شده باشد نیاز به افزودن آب دارد، در غیر اینصورت، موتور دچار آسب جدی خواهد شد. پس از آنکه دلیل کاهش آب رادیاتور آشکار و اصلاح گردید؛ می‌توانید به ترتیب زیر، آب به رادیاتور اضافه نمایید.
- خودرو را در جایی صاف و امن، پارک نمایید.
- خودرو را خاموش کرده و اجازه دهید موتور به اندازه کافی خنک گردد. اگر برای مدت زمان طولانی رانندگی کرده‌اید حداقل 1 ساعت باید صبر نمایید تا دمای موتور پایین آمده و پایدار شود.
- میزان مایع داخل منبع انبساط را چک نمایید.
تنها با یک کلیک میتونی تا 30 دقیقه بعد خودروت رو با طرح فروش فوری همراه مکانیک به پول نقد تبدیل کنی
- ضدیخ و آب مقطر را به مقدار لازم با هم مخلوط نمایید. میزان هر یک از این مواد را از دفترچه راهنما چک نمایید و چنانچه به آن دسترسی ندارید یا چیزی در آن قید نشده است، سعی نمایید نمایید به میزان یکسان (50-50) از هر کدام با هم مخلوط نمایید.
- درب منبع انبساط و یا درب رادیاتور را باز نموده و مخلوط را اضافه نمایید. هیچگاه پیش از خنک شدن کافی موتور، درب رادیاتور را باز ننمایید چراکه رادیاتور تحت فشار کار کرده و هر آن ممکن است آب با فشار زیاد به بیرون فوران نموده و منجر به سوختگی گردد و از آنجا که عمدتا سر افراد بالای رادیاتور قرار می‌گیرد، می‌تواند سوختگی چشم و صورت را در پی داشته باشد. لذا به شدت توصیه می‌شود اگر از پایین آمدن دمای موتور مطمئن نشده‌اید، اقدام به باز نمودن درب رادیاتور ننمایید.
- موتور خودرو را روشن نموده و اجازه دهید مدتی روشن بماند.
- لوله‌ها، اتصالات و … را چک نمایید تا از وجود نشتی‌های احتمالی مجدد آگاه شوید.
در نهایت توصیه می‌شود به صورت مرتب سطح آب رادیاتور را چک نموده و در صورت کاهش بیش از حد معمول، اجزای سیستم خنک‌کننده را بررسی نموده و دلایل کاهش آب را برطرف نمایید. در صورت عدم دانش فنی یا دست به آچار بودن حتما به یک کارشناس و مکانیک باتجربه مراجعه نمایید.
مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید
رادیاتور ، تب بری برای تمام فصول
جعبه فیوز پراید و راهنمای وظیفه هر فیوز
عمر مفید خودروها در ایران و 10 گام اساسی برای افزایش عمر خودرو
متوسط کارکرد خودرو در یک سال چقدر است؟
همه چیز مورد ضد یخ خودرو، زمان مناسب و نحوه تعویض ضد یخ خودرو
بخاری خودرو و هر آنچه که در مورد نحوه کارکرد ، نگهداری و عیب یابی آن باید بدانید
واشر سر سیلندر ، قطعه ای ارزان ولی حساس
اپلیکیشن همراه مکانیک
با اپلیکیشن همراه مکانیک از تغییرات قیمت خودرو باخبر شوید
