پلوس یا Axle Shaft نام یکی از اجزای اصلی جلوبندی خودرو است که عهده‌دار انتقال نیرو از دیفرانسیل به چرخ است. به صورت کلی و در بیانی ساده، نیروی تولیدشده توسط پیشرانه، ابتدا به گیربکس یا جعبه‌دنده و سپس از طریق دیفرانسیل به Axle Shaft خودروها و در نهایت به چرخ‌ها منتقل می‌شود.
از آن‌جایی‌که نقش این قطعه در سیستم جلوبندی و انتقال نیروی خودرو بسیار مهم و پر‌رنگ است، این مقاله از مجله همراه مکانیک را به آشنایی با پلوس و بررسی اجزا، علائم و خطرات ناشی از خرابی آن اختصاص داده‌ایم؛ لطفا در ادامه با ما همراه باشید.
پلوس خودرو
همان‌طور که می‌دانید، مجموعه جلوبندی خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده است و Axle Shaft یکی از مهم‌ترین اجزای این سیستم به شمار می‌رود. این قطعه، میله‌ای فلزی است که از داخل دیفرانسیل به دو چرخ متصل می‌شود و وظیفه انتقال نیروی دیفرانسیل به چرخ‌ها را بر عهده دارد.
تفاوت این قطعه در خودروهای قدیمی و خودروهای جدید، در نوع عملکرد آن‌ها است. در نوع قدیمی، انتقال نیرو توسط تعدادی ساچمه انجام می‌شد؛ اما در خودروهای جدید، انتقال قدرت به‌وسیله یک سه‌شاخه که داخل سرپلوس قراردارد، انجام می‌شود. این قطعه کاربردی، از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت.
اجزای پلوس خودروها
دقت داشته باشید که هر یک از اجزایی که در زیر به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت، نقش مهمی در به‌حرکت‌درآمدن خودرو بر عهده دارند و سالم بودن تک‌تک این اجزا، بر سلامت کلی قطعه Axle Shaft و درنهایت عملکرد سیستم جلوبندی خودرو تاثیر‌گذار است.
1- سرپلوس
قطعه‌ای است که Axle Shaft را به چرخ‌ها متصل و نقش اصلی را در انتقال نیرو و سیستم تعلیق خودرو ایفا می‌کند. همان‌طورکه می‌دانید، چرخ خودرو قطعه ثابتی نیست؛ ازاین‌رو، از قطعه‌ای به نام سرپلوس در خودرو استفاده می‌شود تا مانند یک مفصل در محل اتصال Axle Shaft و چرخ عمل کند. این قطعه باعث گردش و حرکت نرم چرخ‌ها هنگام حرکات پیچشی خودرو می‌شود.
2- گردگیر
این قطعه، همان‌طور که از اسم آن برمی‌آید، وظیفه حفاظت از پلوس در مقابل گردوغبار موجود در هوا را بر عهده دارد. محل قرارگیری این گردگیر، بین چرخ و گیربکس است و ازآن‌جایی‌که به طور مستقیم با گیربکس خودرو در تماس است، قطعه‌ای حساس و مهم به شمار می‌رود و ضروری است که هنگام سرویس خودرو، گردگیر هم چک شوند تا در صورت پارگی، پیش از آسیب‌زدن به Axle Shaft تعویض شوند.
3- مشعلی
قطعه‌ای است که در انتهای گیربکس قرار دارد و با اتصال به سه شاخ Axle Shaft که در قسمت داخلی گیربکس قرار می‌گیرد، به پلوس متصل می‌شود.
4- سه‌شاخه
سه‌شاخه پلوس در محل اتصال میله Axle Shaft با مشعلی به کار گرفته می‌شود. خرابی این قطعه، منجر به ضربه‌های متوالی به موتور و در نتیجه آسیب‌دیدن دسته‌موتورهای خودرو می‌شود.
دلایل خرابی پلوس ماشین
همان‌طورکه در بالا اشاره شد، آسیب‌دیدن هریک از قطعات Axle Shaft، موجب آسیب‌دیدن این قطعه می‌شود که در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل آن اشاره می‌کنیم:
1. پاره‌شدن گردگیر
یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین دلایل خرابی Axle Shaft، پارگی گردگیر آن است. در صورت آسیب‌دیدگی گردگیر، گردوغبار و ذرات معلق واردشده به محفظه Axle Shaft، منجر به خرابی سرپلوس یا مشعلی می‌شود. هم‌چنین پارگی گردگیر، باعث پس‌دادن روغن موجود در قطعات می‌شود.
2. رانندگی با دنده اشتباه
رانندگی با دنده اشتباه و واردکردن ضربه‌های غیرمنطقی به کلاچ خودرو، به دیفرانسیل و Axle Shaft فشار می‌آورد که حاصل آن، چیزی جز خرابی این قطعه نیست.
3. ترمز‌های ناگهانی و استفاده نابه‌جا از ترمزدستی
اقدامات ناگهانی، همیشه برای خودرو آسیب‌زا هستند. ترمز‌های ناگهانی یا استفاده نابه‌جا از ترمزدستی، سبب فرسایش پلوس و درنتیجه، ازکارافتادگی آن می‌شود.
4. رهاکردن یک‌باره کلاچ
مانند مورد قبل، رهاکردن یک‌باره کلاچ نیز موجب واردآمدن ضربه‌های ناگهانی به خودرو می‌شود که نتیجه‌ای جز آسیب در پی ندارد.
5. بکسل‌کردن
بکسل‌کردن یا کشیدن وسیله‌ای با وزنی بیشتر که منجر به واردکردن فشار فیزیکی به بدنه خودرو شود، یکی دیگر از علت‌های خرابی Axle Shaft است.
6. روشن‌کردن خودرو با هل‌دادن
روشن‌کردن خودرو با دنده در حال حرکت نیز به این قطعه آسیب می‌زند.
7. سهل‌انگاری هنگام تعویض پلوس
شل یا محکم بستن پیچ‌های Axle Shaft می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی جدی این قطعه شود. هرکدام از این موارد، می‌تواند قفل‌شدن فرمان حین رانندگی را در پی داشته باشد.
خطرات خرابی پلوس خودرو
صدای تق‌تقی که هنگام دورزدن خودرو شنیده می‌شود، نشانه واضح و آشکاری از خرابی پلوس است. در صورت عدم توجه و اقدام برای تعویض آن، عوارض زیر را در پی خواهد داشت:
- قفل‌شدن فرمان و چرخ
- شکسته‌شدن این قطعه
- آسیب‌دیدن جدی گیربکس در پی شکستن Axle Shaft
- ازبین‌رفتن تعادل چرخ‌ها و درنتیجه مختل‌شدن حرکت خودرو یا از‌دست‌رفتن کنترل خودرو
چطور متوجه شویم پلوس خودرو آسیب دیده است؟
همان‌طور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، واضح‌ترین نشانه پلوس آسیب‌دیده، صدای ضربه‌ای است که هنگام دورزدن از چرخ‌ها به گوش می‌رسد. صدا از هر طرف باشد، Axle Shaft همان سمت آسیب دیده است اما اگر با چرخاندن فرمان به هر دو سمت، صدای تق‌تق شنیده می‌شود، Axle Shaft هر دو طرف آسیب دیده است و نیاز به تعویض دارد.
هم‌چنین اگر موقع فشردن پدال گاز صدای تقه شنیده شود، نشانه دیگری از خرابی این قطعه است. از دیگر نشانه‌‌های خرابی آن، می‌توان به لرزش دسته‌دنده یا اتاق خودرو در سرعت‌های بالا اشاره کرد.
کلام آخر
با توجه به آن‌چه درباره اهمیت پلوس و وظیفه مهم آن در سیستم انتقال قدرت گفته شد، از نقش مهم و حیاتی این قطعه درسیستم تعلیق خودرو مطلع شدید. از این پس، نسبت به صدایی که هنگام دورزدن از چرخ‌های خودرو شنیده می‌شود، حساس‌تر باشید. فراموش نکنید که بی‌توجهی به خرابی این قطعه و تعویض به‌موقع قطعه معیوب، منجر به آسیب سایر قطعات نظیر اجزای جلوبندی، گیربکس یا حتی موتور خودرو می‌شود.
ناگفته نماند که بازدید گردگیر پلوس هنگام سرویس دوره‌ای خودرو یکی از موارد مهم درکاهش خطرات ناشی از خرابی این قطعه به شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید
سلام چند وقت هست که با مشکل خرابی پلوس به تعمیرگاه مراجعه میکنم حدودا در ماه ۳ دفعه کله پلوس ماشین عوض شد و طی ۱۰ روز کاملآ خراب میشه
کل جلو بندیو درست کردم ماشین شاسی ها سالم هستن و تعمیر کار میگه هیچ مشکلی توی ماشین وجود نداره
هنگام شتاب گیری در صورتی که فرمان خودرو رو به یک سمت هست ماشین لرزش داره و همش پلوس خراب میشه اگر میدونید ایراد از چیه خواهشاً کمک کنید ممنون
هر جا تعمیر میکنم باز هم خراب میشه
داش فهمیدی مشکل چیه؟منم همین مشکل دارم
سلام دیروز موقع سرویس متوجه صدایی مانند رد کردن دنده تق تق شدم به ناچار امدم موقع دور زدن تق تق و ریپ زدن شروع شد رفتم مکانیکی گفت سه شاخ پولوسه باز کرد دید پولوس سالمه ولی در واسکازین پیلیسه هست و باید گیربکس باز بشه. تعجب اینکه وقتی دور میزدم صدای تق تق میداد دور زدن چه ربطی به گیربکس داره
دنده دشنیت خرابه