مثل سایر نقاط جهان، صدور انواع گواهینامه رانندگی در ایران هم رواج دارد و با هر گواهینامه‌ای نمی‌توان پشت انواع مختلف وسیله نقلیه نشست. اهمیت تفکیک انواع گواهینامه به‌قدری زیاد است که اگر با گواهینامه نامرتبط پشت یک وسیله نقلیه بنشینید و خدای‌نکرده تصادف منجر به جرح یا فوت داشته باشید، حکمی که برای شما صادر می‌شود با حکم رانندگی بدون گواهینامه برابر است. در این مطلب قصد داریم تا شما را با انواع گواهینامه رانندگی، تعریف و شرایط لازم برای اخذ هر کدام آشنا کنیم.
گواهینامه موتور؛ سریع ولی چالشی!
در میان انواع گواهینامه رانندگی در ایران، گرفتن گواهینامه موتور از همه سریع‌تر است و حتی اخیراً این گواهینامه به‌صورت یک‌روزه هم صادر می‌شود. بعد از گرفتن گواهینامه موتور، تا 3 سال بعد تنها می‌توانید با موتورهای تا ظرفیت 200 سی سی رانندگی کنید. همچنین داشتن 23 سال تمام برای راندن موتورهای با ظرفیت بالاتر از 200 سی سی هم الزامی است.
لازم به ذکر است که گرفتن گواهینامه موتور برای راندن تمامی موتورهای برقی و بنزینی الزامی است.
شرایط اخذ گواهینامه موتور
- داشتن حداقل 18 سال سن
- اخذ گواهی سلامت جسمی و روحی از پزشک معتمد ناجا
- انجام آزمایش تعیین گروه خونی
- گذراندن دوره‌های تئوری (آیین‌نامه) و عملی (5 جلسه)
- قبولی در آزمون‌های تئوری (مشابه پایه 2 و 3) و عملی (با موتورسیکلت 200 سی سی)
- انجام معاینات چشم
لازم به ذکر است که متقاضیان دریافت گواهینامه موتور در یک روز، نیازی به ثبت نام در دوره‌های عملی و تئوری ندارند؛ اما باید آزمون‌های مربوطه را با موفقیت پشت سر بگذارند و موتور با پلاک ثبتی به نام خود یا والدینشان داشته باشند.
مدارک موردنیاز برای دریافت گواهینامه موتور
- اصل و کپی شناسنامه
- اصل و کپی کارت ملی
- 12 قطعه عکس 3 در 4 تمام‌رخ با زمینه سفید
- فیش مبالغ واریزی برای ثبت نام و صدور گواهینامه
- آدرس و کد پستی محل سکونت
هزینه اخذ گواهینامه موتورسیکلت
در سال 1402 هزینه گرفتن گواهینامه موتورسیکلت یک میلیون و 200 هزار تومان است که در صورت اخذ گواهینامه در یک روز، این هزینه کمتر خواهد شد.
گواهینامه پایه یک؛ سخت‌تر از همه
بر اساس تعریف پلیس راندن خودروهایی که ظرفیت بار آن‌ها بیشتر از 6 تن و حداکثر تعداد سرنشینان مجاز آن از 26 نفر بیشتر است، به اخذ گواهینامه پایه یک (پ 1 قدیم) نیاز دارد. در میان انواع گواهینامه رانندگی، گرفتن گواهینامه رانندگی پایه یک از همه سخت‌تر است و به تجربه و تمرین زیادی نیاز دارد.
شرایط گرفتن گواهینامه پایه یک
- حداقل 25 سال تمام
- داشتن گواهینامه پایه 2 و گذشتن حداقل 2 سال از تاریخ صدور آن
- اخذ گواهی سلامت جسمی و روحی از پزشک معتمد
- پشت سر گذاشتن دوره‌های تئوری و عملی
- قبولی در آزمون‌های تئوری و عملی (با خودروهایی مثل اتوبوس مسافربری)
- داشتن دانش فنی لازم در مورد خودروهای سنگین
مدارک موردنیاز برای گواهینامه پایه یک
- اصل گواهینامه پایه دو
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- 8 قطعه عکس 3 در 4 تمام‌رخ و با پس‌زمینه سفید
- ارائه سایر گواهینامه‌ها مثل گواهینامه موتور و ویژه
- گواهی عدم اعتیاد
- آدرس و کد پستی محل سکونت
- فیش واریزی هزینه آزمون و صدور گواهینامه
هزینه گواهینامه پایه یک
در سال 1402 هزینه اخذ گواهینامه رانندگی پایه یک چیزی حدود 7 میلیون تومان است که در صورت عدم قبولی در آزمون‌های تئوری و عملی، بیشتر هم می‌شود.
گواهینامه پایه دو؛ مخصوص خودروهای نیمه‌سنگین
پلیس راهور گواهینامه پایه دو (ب 2 قدیم) را گواهینامه‌ای تعریف کرده که داشتن آن برای رانندگی با خودروهای با ظرفیت حداکثر 6 تن و تعداد سرنشین 26 نفر ضروری است. خودروهایی مثل میدل باس و خاور در دسته چنین خودروهایی قرار می‌گیرند. گواهینامه پایه 2 هم از انواع گواهینامه رانندگی است که رانندگی بدون آن می‌تواند عواقبی مثل حبس (تا 6 ماه) و جریمه نقدی را به دنبال داشته باشد.
شرایط گرفتن گواهینامه پایه دو
- حداقل 23 سال تمام
- داشتن گواهینامه پایه 3 و گذشتن حداقل 2 سال از تاریخ صدور آن
- باقی ماندن حداقل 6 ماه از تاریخ اعتبار گواهینامه پایه سه
- اخذ گواهی سلامت جسمی و روحی از پزشک معتمد
- پشت سر گذاشتن دوره‌های تئوری و عملی
- قبولی در آزمون‌های تئوری و عملی (با خودروهایی مثل مینی‌بوس و خاور)
مدارک موردنیاز برای گواهینامه پایه دو
مدارک موردنیاز برای اخذ گواهینامه پایه دو مشابه گواهینامه پایه یک است، با این تفاوت که برای گرفتن گواهینامه پایه دو باید گواهینامه پایه 3 خود را تحویل بدهید.
هزینه اخذ گواهینامه پایه دو
هزینه ثبت نام و گرفتن گواهینامه پایه دو در سال 1402 چیزی بین 5 میلیون و 700 هزار تا 6 میلیون و 100 هزار تومان است.
گواهینامه پایه سه؛ محبوب‌ترین
در میان انواع گواهینامه رانندگی، گواهینامه پایه سه محبوبیت بیشتری دارد؛ چون بیشتر خانواده‌ها حداقل یک خودروی سواری دارند و هر جوانی که به سن 18 سال تمام می‌رسد، رویای گرفتن آن را در سر دارد. بر اساس تعریف پلیس، داشتن گواهینامه پایه 3 برای راندن انواع سواری، ون و وانت ضروری است. البته توجه به این نکته هم ضروری است که دارندگان گواهینامه پایه سه تا یک سال نمی‌توانند در شب و جاده‌های بین شهری رانندگی کنند و تا 3 ماه هم فرد دیگری که گواهینامه پایه سه دارد باید کنار دست آن‌ها بنشیند.
شرایط گرفتن گواهینامه پایه سه
- حداقل 18 سال تمام
- اخذ گواهی سلامت جسمی و روحی از پزشک معتمد
- پشت سر گذاشتن دوره‌های تئوری و عملی
- قبولی در آزمون‌های تئوری و عملی (با خودروهایی مثل مینی‌بوس و خاور)
مدارک موردنیاز برای گواهینامه پایه سه
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- 6 قطعه عکس 3 در 4 تمام‌رخ و با پس‌زمینه سفید
- آدرس و کد پستی محل سکونت
- فیش واریزی هزینه آزمون و صدور گواهینامه
هزینه گرفتن گواهینامه پایه سه
در سال 1402 برای گرفتن گواهینامه پایه سه باید چیزی حدود 4 میلیون تومان هزینه کنید که در صورت مردودی در آزمون‌های تئوری و عملی، این هزینه بیشتر می‌شود.
گواهینامه بین‌الملل؛ برای سفر کم‌هزینه به کشورهای همسایه
گواهینامه بین‌المللی یا ترجمه گواهینامه یکی از انواع گواهینامه رانندگی است که توسط سازمان گردشگری و اتومبیل‌رانی صادر می‌شود. برای گرفتن گواهینامه بین المللی می‌توانید به‌صورت حضوری به این سازمان یا نمایندگی آن در نزدیکی محل سکونت خود مراجعه کنید یا وارد سایت آن شوید.
در روش اول می‌توانید گواهینامه بین‌المللی خود را بعد از یک ساعت دریافت کنید؛ اما در روش دوم باید بین 3 تا 10 روز منتظر بمانید. این گواهینامه در 196 کشور اعتبار دارد و برای داشتن آن کافی است پاسپورت دارای اعتبار، یک قطعه عکس 3 در 4 تمام‌رخ با پس‌زمینه سفید و گواهینامه با حداقل اعتبار یک ماه و یک روز داشته باشید.
گواهینامه بین‌المللی به‌صورت یک‌ساله و 3 ساله صادر می‌شود و هزینه آن به مدت اعتبار و ترکیب آن با گواهینامه موتور بستگی دارد. در سال 1402 هزینه دریافت گواهینامه بین‌المللی بین 240 تا 742 هزار تومان است.
گواهی نامه ویژه؛ مخصوص راندن خودروهای کارگاهی و کشاورزی
گواهینامه ویژه یکی از انواع گواهینامه رانندگی است که بر اساس قانون اخذ آن برای راندن ماشین‌آلات کارگاهی، کشاورزی، عمرانی و صنعتی ضروری است. شرایط گرفتن این گواهینامه شباهت زیادی با گواهینامه پایه سه دارد، با این تفاوت که برای گرفتن گواهینامه ویژه باید حداقل 20 سال تمام را داشته باشید.
در این مقاله در مورد انواع گواهینامه رانندگی در ایران صحبت کردیم و به شما گفتیم که برای گرفتن هر کدام باید چه شرایط و مدارکی داشته باشید و چقدر هزینه کنید. البته لذت گرفتن گواهینامه با داشتن خودرو تکمیل می‌شود. اگر بودجه کافی برای خرید خودرو ندارید، می‌توانید از طرح خرید اقساطی خودرو همراه مکانیک استفاده کنید و خودروی موردنظرتان را با پرداخت 50 درصد قیمت (به عنوان پیش پرداخت) و اقساط 6 تا 36 ماهه بخرید.
